‘De Verenigde Staten gaan failliet’

Meneer Middelkoop, wat is de oplossing?
“Er is no way out. De Verenigde Staten zitten op een traject richting de spreekwoordelijke blinde muur. We maakten ons de afgelopen jaren zorgen over de onhoudbare oplosbare tekorten van Bush Jr. en we spraken schande van het jaarlijkse begrotingstekort van maar liefst 500 miljard dollar. Toen kwam ‘change we can believe in’: een verdubbeling van het tekort. Analisten gaan er overigens van uit dat de totale tekorten het aankomende jaar zullen oplopen tot 1800 miljard dollar. Daarnaast is de huidige staatsschuld voor 40% kort gefinancierd en die moet ook weer op korte termijn worden geherfinancierd. Dat betekent dat de regering in aankomende twaalf maanden 3000 tot 4000 miljard dollar moet gaan lenen. Per week dient er dan voor 100 miljard aan staatsobligaties worden uitgegeven, en dat kan de markt niet opnemen.”

Hoe lost Amerika dat op?
“De Amerikaanse centrale bank hanteert een vestzak-broekzak-financiering. Ze zet de geldpers aan en creëert boekhoudkundig in de computer extra dollars. In ruil voor dat nieuwe geld worden nieuwe staatsobligaties verkocht. En daarvan wordt 20 procent door de Fed zélf weer opgekocht.”

Wat zouden de Amerikanen moeten doen?
“Om uit deze situatie te komen, zou je juist uitgaven moeten halveren en belastingen verhogen. De uitgaven worden verdubbeld en de belastingen werden onder G.W. Bush verlaagd. Door de recessie komt er 40 procent minder belasting binnen. Ze zitten helemaal klem. De dollar moet naar beneden.”

Zijn de dagen van de dollar geteld?
“Tijdens de afgelopen G8-top riepen China en Rusland openlijk op dat er een nieuwe wereldreservemunt moet komen. De Russische president Medvedev hield zelfs een gouden munt omhoog zei: dit is de nieuwe wereldreservemunt.”

Wat gaan we in Nederland merken van de financiële problemen van de VS?
“Eenderde van onze pensioen zit in de VS. Alles wat je in de dollars hebt belegd, ga je er verlies op lijden. Behalve als je de risico’s goed afdekt.”

Zijn de oplossingen die nu worden toegepast afdoende?
“Het probleem van de kredietcrisis los je niet op door versneld krediet te creëren, dat is een vlucht naar voren. We doen het net als in 2003 toen de Nasdaq 80 procent en AEX 70 procent kelderden. We verlagen de rente wereldwijd en die houden we te lang op een laag niveau. Terwijl de kredietcrisis juist is ontstaan door de rente te laag gehouden. We grijpen weer naar het oude medicijn, maar dat is meer een verdovingspil.”

U schildert een somber scenario. Wat is de volgende stap in de crisis?
“Wim Boonstra, chef econoom van de Rabobank, schreef vorige maand al te wachten op de volgende crisis, dat landen failliet gaan. IJsland is al failliet, Engeland is in feite ook al failliet, Amerika gaat failliet en Japan heeft een staatschuld gerelateerd op de BBP van 200 procent.”

Is er politieke wil om hier wat aan te doen?
“Nee, iedereen probeert tijd te kopen, sluit zijn ogen voor de blinde muur en hoopt dat er een wonder gebeurt.”

Wat moeten vermogende Nederlanders doen?
“Je kunt in goud beleggen, maar daar heb ik natuurlijk ook een commercieel belang bij. Iedereen kent natuurlijk Warren Buffet, maar John Paulson is ook een superbelegger. Hij beheert een hedgefund van 27 miljard dollar en heeft onlangs 30 procent van zijn vermogen in goud belegd. Dat doe je normaal niet, alleen als je rekening houdt met een grote schok in het systeem.”