Spring naar de content

Zelfs 83 keer waterboarden leverde niets op

Er zijn, ook in beschaafde landen, nog steeds mensen die denken dat martelen ‘moet kunnen’. Die misvatting komt zelfs voor bij lieden die echt beter moeten weten, zoals de conservatief Joshua Livestro en de ‘liberaal’ Eline van den Broek. Voor de mensen die nog steeds denken dat martelen zin heeft, is het goed om kennis te nemen van een nieuwe serie artikelen (link 1, link 2) die The New York Times is begonnen over het waterboarden door de CIA.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Vooral het eerste artikel is ontluisterend. De twee architecten van het martelprogramma, Jim Mitchell en Bruce Jessen, waren freelance psychologen, die na 11 september onder het bewind van George Bush in korte tijd flink carrière konden maken binnen de CIA. Het verbijsterende is dat het duo geen enkele ervaring had met a) terrorismebestrijding, b) het verhoren van verdachten en c) Arabisch. Ze hadden alleen ervaring met het trainen van Amerikaanse militairen in het overleven van ondervragingen in krijgsgevangenschap. Het kwam er in feite op neer dat Mitchell en Jessen hun theoretische kennis omdraaiden: als je weet wat je als Amerikaanse militair moet doen om bestand te zijn tegen een ondervraging, weet je ook wat je moet doen om de vijand te breken.

In maart 2002 lieten ze hun ‘expertise’ voor het eerst los, op Abu Zubayda, een Al Qaida-verdachte die werd vastgehouden in een geheime gevangenis in Thailand. Voor de komst van Mitchell en Jessen werd hij verhoord door experts van de FBI en de CIA, via traditionele en beproefde methodes, waarbij de ondervragers een pyschologische band opbouwen met de verdachte. Mitchell en Jessen begonnen direct met martelen: uitkleden, langdurig blootstellen aan keiharde muziek, opsluiten in een doos, tegen een muur smijten en waterboarden. De echte ondervragingsexperts van de FBI en CIA vertrokken al snel, vol walging. Het treurige is dat zelfs 83 keer waterboarden niets extra’s opleverde: voor zover Zubayda nuttige informatie bezat, had hij die al verteld aan zijn eerste ondervragers.

De reconstructie in The New York Times is het zoveelste bewijs dat martelen onmenselijk is én zelden bruikbare informatie oplevert, omdat mensen alles zullen bekennen om de beul te laten stoppen. De Franse rechter en filosoof Michel de Montaigne formuleerde die twee argumenten tegen martelen al in de zestiende eeuw en ze zijn – helaas – nog steeds even actueel. Volgens Joshua Livestro is de ophef overdreven: de gemiddelde ontgroening bij een studentenvereniging is volgens hem erger. Bij deze een leuke prijsvraag van HP/De Tijd: wie weet er een Nederlandse studentenvereniging waar de feuten langdurig naakt worden opgesloten in een kleine kist en waar ze tegen een muur worden gesmeten?

Onderwerpen