Zielig kattebelletje
‘Zij weten niet hoe het is om zo chronisch onberoerd te zijn dat een toevallige aanraking van de hand van een busconducteur op je schouder een steek van verlangen recht naar je kruis stuurt. Ik heb op banken in parken, in de metro, op stoelen in schoollokalen gezeten met de grote voorraad ongebruikte, doelloze liefde als een steen in mijn buik, tot ik ervan overtuigd was dat ik het zou uitschreeuwen en met zwaaiende armen op de grond zou vallen.”
Het is de klaagzang van Barbara Covett, de alleenige leerkracht uit Zoë Hellers verstikkende roman Kroniek van een schandaal. Nooit las ik een treffender kenschets van wat het betekent niemands enige te zijn. Je telefoon mag dan vol staan met noodnummers, foto’s, afspraken en sms’jes; soms schrijft de wereld een zielig kattebelletje dat je je eenzaamheid in herinnering brengt. Een warmte wasemende wang, een hand die je haar fatsoeneert, zelfs de zoekende vingers van een kwarkachtige fouilleur op het vliegveld. Onverwachte empirische onderzoekjes van je eigen ziel.
Uw correspondent kan er – gelukkig niet op continue basis – over meespreken. Op dat soort momenten is het zaak goedmoedig en gul te gaan hopen. Ja ja, het klinkt soft. Maar die paar wodka’s en een lapdance hebben ook maar een beperkte werking.
Bovendien, wie zijn doelloze liefde niet kan omsmeden, perst deze tot rancune. En dat is niet sexy. Het meest deprimerende voorbeeld van hoe romantische isolatie tot haat leidt, is te vinden in de true forced loneliness-beweging. Dat is een groep van vooral Amerikaanse mannen die via blogs en internetfilmpjes getuigen van hun eenzaamheid. Ze beschouwen zichzelf als een goede, maar onbegrepen partij en tevens als slachtoffer van een maatschappij die alleen maar op uiterlijkheden focust. Ze vinden zichzelf leuk, lief en begrijpend. Waarom zien die wijven dat niet? Omdat het oppervlakkige sletten zijn. En dat doet pijn. In de woorden van Dwayne, een bolle man met een rode baseballpet: “This is true forced loneliness, it kills you from the inside out… I have to go another fuckin’ summer without somebody in my fuckin’ life. I am tired of this shit. I hurt, okay? Don’t you people fuckin’ understand? Fuck!” Er zijn succesvoller datingvideo’s gemaakt.
Dwayne illustreert hoe onze omgangstaal niet geschikt is om het te hebben over eenzaamheid. Net als masturbatie is eenzaamheid een algemeen menselijk onderwerp dat alleen maar met zelfspot, exhibitionisme of kunstgrepen te lijf kan worden gegaan.
Eenzaamheid lijkt me niet iets om je voor te schamen. Het geloof dat een ander een leemte in ons leven kan vullen, heeft iets ridicuuls. Met al dat verlangen, zuipen en groepsreizen restaureren we dwangmatig onze tekorten, alsof die obsessies de kerken zijn van een God die nooit heeft bestaan.
Fuck this, wodka iemand?
