Spring naar de content

De naverteller

Joost Zwagerman is een vlijtig handelsreiziger in commentaar op alles en iedereen. Maar heeft hij ook echt iets te zeggen?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Zijn laatste roman, Zes sterren, dateert al weer van 2002, een decennium geleden. Sindsdien manifesteerde hij zich op tal van terreinen, behalve op dat van de roman. Joost Zwagerman is frequent op televisie als gast of als commentator, presenteerde een seizoen Zomergasten, publiceerde bloemlezingen, schreef pamfletten alsmede het boekenweekgeschenk van 2010, bundelde met regelmaat zijn krantenstukken, doet er kortom alles aan opdat de lezers hem niet vergeten, maar het schrijven van een nieuwe roman behoort daar vooralsnog niet toe. Daarnaar gevraagd in interviews verdedigt hij zich met een verwijzing naar Harry Mulisch. Ook zijn lichtend voorbeeld publiceerde zeker een decennium lang geen romans maar uitsluitend schotschriften en beschouwingen omdat hij het reageren op de actualiteit van toen belangrijker vond dan de tijdloze wereld van de roman. Maar Zwagerman is geen Mulisch, al droomt hij daarvan. In een oud interview vertelde hij ooit dat hij zich met Mulisch verwant voelt, als ‘de jongen die een bandje opricht, in de garage wat speelt en zich verwant voelt met de Beatles’.

Nu de roman dood is, althans gestorven onder zijn handen, is hij als schrijver naarstig op zoek naar nieuwe genres, nieuwe onderwerpen en nieuwe vormen. Hij heeft al jaren hier en daar een wekelijkse column of rubriek waarin hij zijn licht laat schijnen over televisie of popmuziek, over wat hij leest of ziet, over wat de actualiteit op zijn bordje deponeert of wat hij op andermans bordje meent waar te nemen. Na een jaar of twee heeft zo’n column of rubriek genoeg materiaal opgeleverd voor een min of meer thematische bundeling. Zo verschenen in de loop der jaren ‘essaybundels’ van Zwagerman over televisie, over popmuziek, over van alles en nog wat, met als voorlopig laatste publicatie een bundeling van zijn stukken over beeldende kunst en literatuur, Alles is gekleurd.

Sinds begin van dit jaar mag hij maandelijks een praatje houden over een kunstenaar of een kunstwerk in het tv-programma De Wereld Draait Door, en in het kielzog daarvan vult hij elke woensdag een pagina in de Volkskrant over kunst of literatuur naar eigen keuze, respectievelijk getiteld Zwagerman kijkt en Zwagerman leest. Ongetwijfeld zullen die bezigheden binnen een paar jaar hun beslag krijgen in een bundel, misschien wel in twee: een ‘kijkboek’ en een ‘leesboek’.

Een vlijtig man is hij altijd geweest, immer bereid om naar een studio te komen om alles en iedereen van commentaar te voorzien, interviews te geven waarin hij gretig leven en werk verklaart, of lezingen in het land waar hij zijn lezerspubliek op temperatuur houdt voor al het oude werk en voor het nieuwe boek dat steevast op punt van verschijnen staat, zij het voorlopig geen roman.

Lees het hele artikel in de HP/De Tijd van deze week.