Lubbers ‘herinnert’ zich opeens weer het contact met Gorbatsjov
Het is niet hemelschokkend, wellicht zelfs slechts een teken dat met het vorderen der jaren ook het geheugen ietwat achteruit gaat. Maar toch: stelde Ruud Lubbers in 1997 dat hij ten tijde van zijn beslissing over de plaatsing van kruisraketten in Woensdrecht via een tussenpersoon contact had met Michael Gorbatsjov, inmiddels heeft hij daarvan gemaakt dat hij in direct contact stond met de Sovjet-leider. Zulks valt te lezen in een interview met de oud-premier in In Contact, het tijdschrift van de SGP-jongeren.
In het interview vertelt Lubbers over de periode dat de Verenigde Staten 48 kruisraketten in Woensdrecht wilden plaatsen. De Reagan-regering wilde dat de Sovjet-Unie haar kernwapenarsenaal zou verkleinen. Als dat niet zou gebeuren, dan zouden er meer Amerikaanse kruisvluchtwapens in Europa geplaatst worden. Na de beroemde top van Reagan en Gorbatsjov in Reykjavik in 1986 komt de detente tot volle bloei en worden er geen kruisraketten in Nederland opgesteld. Maar in november 1985 is het nog niet zover. Het lukt de Russen niet te ontwapenen en daarom drukt Lubbers door dat er 48 kruisraketten in Woensdrecht worden geplaatst. Een paar dagen voor het besluit heeft Lubbers een gesprek met de Indiase premier Rajiv Ghandi.
In december 1997 vertelt Lubbers daarover in CDA Actueel: (PDF) “Ik heb aan hem gevraagd of hij in de Sovjet-Unie nog eenmaal wilde meedelen dat wij van plaatsing zouden afzien als zij zouden stoppen met het opbouwen van de SS-20 raketten. Na zijn bezoek aan Moskou belde Ghandi mij op en en zei me dat de Sovjet-Unie niet kon stoppen; en daarmee was het Nederlandse plaatsingsbesluit een feit. Ghandi vertelde mij toen echter dat Gorbatsjov hoopte dat het binnen niet al te lange tijd tot een wapenbeheersingsovereenkomst zou komen. Zo is het ook gegaan en daarom kwam het uiteindelijk ook in Nederland niet tot plaatsing.”
In het SGP-jongerenblad valt vandaag echter te lezen dat Lubbers direct contact met Gorbatsjov had. “Ik herinner me nog dat ik de Russische president Gorbatsjov liet weten dat ik een positief plaatsingsbesluit moest nemen. Daarbij meldde ik hem ook dat de reden van dit plaatsingsbesluit door hemzelf was veroorzaakt. Gorbatsjov slaagde er namelijk niet in het aantal Russische kernraketten terug te dringen. Hij berichtte terug: ‘Dat begrijp ik. Ik kan niet anders dan je in de publiciteit ernstig bekritiseren over jouw besluit dit te doen, maar ik ga door en ik denk binnen een jaar een akkoord te hebben met Reagan. Daarom raad ik je aan een beetje achterin de rij te gaan staan, want dan zullen die kernwapens in Nederland nooit geplaatst worden.”
Het interview met Lubbers vindt u hier. Inclusief een onderonsje met Ronald Reagan: “Ruud, jij schijnt te denken dat ik die kernwapens wil plaatsen. Dat wil ik helemaal niet.”
(Foto: Rob Croes/Anefo)
