Vrouwenporno is verkoophit door e-reader
Antiquaren handelen niet in porno. En als zij dat toch doen (we moeten allemaal eten) noemen ze het Erotica en zetten het op een plankje vlak onder de Judaica, waar de doorgaans oudere en wat stoffige collectioneurs op hun broze knieën naar hartelust kunnen snuffelen.
Het gaat in de reguliere eroticahandel dan ook meestal om eeuwenoude werken, kostbaar geïllustreerd en doorgaans ooit verboden, wat het appeal zou kunnen verklaren. Voor de meer recente porno-uitgaven (bijvoorbeeld die uit de jaren ‘70 van de vorige eeuw) is minder belangstelling: ik moet tenminste de eerste verzamelaar van jaargangen Chick en Candy nog tegenkomen.
Die oude porno-industrie is door de komst van het internet zo goed als weggevaagd, wat mij niet erg spijt want de ranzigheid die je tot 10 jaar geleden tegenkwam bij de meest dorpse kantoorboekhandel kan niet anders dan slecht voor de volksgezondheid zijn geweest. De chiquere boekhandel beperkte zich tot literaire softporno. Vooral ondeugende werkjes of harde jaren ‘80 ‘novels’ met omfloerste sex veelal bezien vanuit het standpunt van de man. Nederland heeft daarin ook geen traditie: een heruitgave van erotische klassiekers van uitgeverij Areopagus van amper 15 jaar geleden was zowel nieuw als tweedehands nauwelijks te slijten.
Het zal daarom uitgeverij Prometheus uit Amsterdam deugd doen dat de porno die zij sinds enkele weken op de markt brengt het wel redelijk goed doet: van het boek Vijftig Tinten Grijs van de Britse schrijfster E.L. James gingen tot dusver 35.000 exemplaren over de toonbank. Het is deze week in de Nederlandse beststellerlijsten de snelste stijger (nu op nummer 3). En voor de snelle lezeressen: deel 2 en deel 3 (ja, het is een trilogie) liggen nog deze maand in de winkel. Vijftig Tinten Grijs behandelt een klassiek thema: jonge maagd ontdekt aan de hand van oudere man de duistere kanten van de sexualiteit: dit lied is sinds Casanova in de 18e eeuw duizenden malen gezongen.
Maar de aantrekkingskracht van het boek is vooral (of schijnt te zijn, ik heb het niet gelezen) dat oudere vrouwen er dromen en verlangens in herkennen, zoals dat ook bij de Bouquetreeks het geval is. In Amerika, waar het boek miljoenenoplages heeft bereikt, wordt het gekscherend Mommy’s Porn genoemd.
Het boek is ontstaan op het internet en dat verklaart misschien waarom het (althans in The States) als e-book misschien nog wel meer wordt verkocht dan als ‘echt’ boek. Sterker, uit recent onderzoek blijkt dat de populariteit van e-readers aan de overkant van de grote plas er juist voor heeft gezorgd dat vrouwen het onbekommerd kopen en lezen.
Dat valt goed te begrijpen: Amerikaanse dames hoeven hun porno niet meer in de winkel aan te schaffen (nieuwsgierige blik van de winkelbediende), maar kopen het via Amazon.com en kunnen het op een terras of in de trein lezen zonder dat de omgeving er weet van heeft. Aan de buitenkant van een e-reader kun je immers niet, zoals bij een boek, de inhoud aflezen.
Hoe de verhoudingen tussen e-book en paperbacks in dit land zijn weten wij niet, want de uitgevers hier geven nog geen aparte cijfers zoals dat in serieuze landen wel gebeurt. Feit is wel dat e-readers en dus e-books ook hier aan een opmars bezig zijn. En dat wij dus nooit meer in de trein aan een tegenover ons zittende vrouw zullen durven vragen: ‘Leuk boek?’.
Marinus Kirchjunger is boekhandelaar in een middelgrote stad in Nederland en schrijft over de liefde voor boeken en e-books.
