Help, de timmerman sterft uit!
Het Hoofdbedrijfschap Ambachten luidt de noodklok: we komen ambachtslieden tekort in Nederland.
Die noodklok over onze ambachtseconomie vindt echter maar weinig gehoor in de politiek. Daar gaat het vooral over de Kenniseconomie. Zo heeft ons inmiddels demissionaire kabinet zich ten doel gesteld Nederland tot de top-5 van kenniseconomieën te laten horen. In de Topsectoren die werden ingesteld door het ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie werden captains of industry en topwetenschappers bij elkaar gezet om enkele miljarden te verdelen en ‘innovatieprestatiecontracten‘ op te stellen. Want als we mee willen in de vaart der volkeren moeten we de nieuwe Google’s, Apple’s en Facebooks voortbrengen, zo is de gedachte. Er werd dan ook bepleit dat we het hoger technisch onderwijs gratis moeten aanbieden, want de vraag naar slimme techneuten is niet te stillen bij Nederlandse hightech-bedrijven als ASML.
Ambachtslieden voor de kenniseconomie
Natuurlijk hebben we ze nodig, die succesvolle start-ups. Fabrieksarbeid wordt meer en meer in China of in andere lagelonenlanden gedaan en ‘we moeten ons uit de crisis innoveren‘. Maar laten we ook bij de realiteit blijven. Zonder een stevige basis van goed opgeleide ambachtslieden draait onze samenleving amper. En daarmee ook de kenniseconomie. Elrie Bakker, voorzitter van het Hoofdbedrijfschap Ambachten: “Als we nu niet voldoende jongeren opleiden, krijgen we straks te maken met duizenden niet te vervullen vacatures. Een ramp voor de kenniseconomie en de topsectoren die deels afhankelijk zijn van de ambachtseconomie. Zonder vakmensen zoals opticiens, stratenmakers, kappers, timmermannen en loodgieters daalt bovendien direct de kwaliteit van leven van iedere Nederlander.”
In de periode tot 2021 moeten er bijna 250.000 nieuwe ambachtslieden bijkomen in de bouw, de zorg en vele andere sectoren, wat met name komt door de grote pensioenuittocht. De komende jaren zullen er dus vele werkmannen en -vrouwen moeten worden opgeleid om de ambachtseconomie – goed voor circa 770.000 banen – draaiende te houden. Waarom dus niet (ook) de opleidingen voor ambachtslieden gratis maken met het geld van de topsectoren?
Geen aandacht in verkiezingsprogramma’s
In de (concept-)verkiezingsprogramma’s is er amper aandacht voor de ambachtseconomie – ook bij ambachtsliedenpartijen als de SP, PvdA en PVV. Sterker, in het verkiezingsprogramma (uit 2010, nog geen concept voor 2012) van de VVD staat nog de langste passage waarin het belang van vakmensen wordt benadrukt. Natuurlijk, elke partij vindt dat goede vakmensen belangrijk zijn, maar echte prioriteit, het aandragen van oplossingen om meer jongeren te interesseren voor het leren van een ambacht, dat ontbreekt.
Ook in de media viel het rapport van het Hoofdbedrijfschap Ambachten dood. Behalve de Stentor (54 woorden) heeft geen enkele krant aandacht besteed aan het persbericht over het tekort aan ambachtslieden. Een reportage van 1.35 minuut in het NOS Journaal en een paar regionale omroepen die er wat mee deden, dat was het wel. Blijkbaar weet iedereen het wel zo onderhand, dat we meer loodgieters nodig hebben.
Een schril contrast met de aandacht die zeurende universitaire studenten krijgen die veel te lang over hun studie doen. Ambachtslieden gaan niet op het Malieveld staan om te pleiten voor ‘vitalisering van de Nederlandse kenniseconomie om de toekomstige concurrentiekracht te waarborgen in de almaar globaliserende battle for brains’. Zij zijn meer van het ‘niet lullen maar poetsen’.
Toptalenten
Het beeld van de nieuwe Steve Jobs, Larry Page en Mark Zuckerberg spreekt misschien meer tot de verbeelding, maar wat meer aandacht voor onze ambachtslieden kan geen kwaad. Niet alleen op universiteiten lopen toptalenten rond, zeker ook op de ambachtsscholen. Een mooi voorbeeld om dat te illustreren is het programma dat BNN een paar jaar geleden maakte, getiteld ‘De Beste van 2010‘, waarin onder meer de beste loodgieters en kappers werden gekozen en waarin je zag hoe gepassioneerd jongeren kunnen zijn voor hun ambacht. Ter inspiratie, hieronder de aflevering van de beste timmerman.
————————
Volg HP/De Tijd ook op Twitter!
