Na het exit van Griekenland komt de chaos
Een vertrek van Griekenland uit de euro klinkt ‘niet meer zo afschrikwekkend’. Dat zei de vicekanselier van Duitsland in een recent interview. Tegelijkertijd vertelde Der Spiegel ons dat het Internationaal Monetair Fonds besloten heeft geen geld meer in Griekenland te pompen.
Ik vind het feit dat zij het niet afschrikwekkend vinden verontrustend. Ik zeg heus niet dat Griekenland in de eurozone moet worden gehouden; uiteindelijk is dat eigenlijk niet meer mogelijk. Maar als er in Europa ook maar iemand is die denkt dat het Griekse vertrek zonder slag of stoot zal gaan, leeft hij in een fantasiewereld.
Zodra een land, maakt niet uit welk land, heeft aangetoond dat de euro geen eeuwigheidswaarde heeft, zullen de investeerders – en ook de gewone spaarders – in andere landen daarop reageren. Ik durf er wat onder te verwedden dat een Grieks vertrek wordt gevolgd door het algemeen terugtrekken van banktegoeden door heel Europa heen.
Om de situatie in de hand te houden, zou de Europese centrale Bank enorme bedragen aan bankfinancieringen moeten opbrengen – waarschijnlijk zouden ze ook staatsschulden moeten kopen; de rente op Spaanse en Italiaanse schulden pieken immers op dit moment al.
Zijn de Duitsers bereid deze situatie onder ogen te zien? Mijn advies is: wees bang, heel bang.
De eurocrisis zorgt voor radicalisering
Nu we oog in oog staan met een eurocrisis is er naar mijn mening één punt dat niet genoeg aandacht krijgt en dat is de schade die deze crisis aan het politieke landschap in Europa zal toebrengen.
In bijna heel Europa hebben beide kanten van het gebruikelijke politieke spectrum zich voor het karretje van de bezuinigingspolitiek laten spannen- soms in een regering van nationale eenheid, soms volgens de gewone partijpolitiek, waarbij dan beide partijen dezelfde lijn volgden.
Als deze politiek nu spectaculair gaat falen, en dat is nu toch bijna zeker, dan wordt het hele politieke midden in diskrediet gebracht en blijven alleen de radicale partijen aan de rechter en linkerzijde over omdat die niet besmet zijn.
Je kunt moeilijk voorspellen hoe dit allemaal af gaat lopen. Maar het zou wel eens kunnen dat Europa over een paar jaar een heel ander continent is dan de fijne bond van democratische landen die we allemaal kennen en waar we van houden.
