Twitter vervangt de duim: liften anno 2012
In de jaren zeventig en tachtig was het de normaalste zaak van de wereld: met een kartonnen bord de vluchtstrook op en omhoog die duim! Maar steek diezelfde duim vandaag de dag op diezelfde plek op, en u wordt vreemd aangekeken. Of erger nog: compleet genegeerd.
We zijn het niet meer gewend, liften is ‘iets van toen’. De OV-jaarkaart heeft de liftende student uitgeroeid, psychopaten hebben ons angst aangejaagd en het het imago van de lifter is met de tijd wat smoezelig geworden. Hing er vroeger een beeld van romantiek en vrijheid rond de liftende reiziger, tegenwoordig denken we bij een lifter meer aan wat in de krakerswereld een crusty genoemd wordt: iemand zonder vaste baan of woning die wel een douche kan gebruiken.
Maar de technologie lijkt het tij te keren. Jonge avonturiers gooien het crusty-imago van zich af en steken het liften in een nieuw, digitaal jasje. Liftapps brengen reizigers samen, problemen bij de NS worden twitterend opgelost met de hashtag #lift en the Twitchhiker reist twitterliftend de wereld rond. Dit is liften anno 2012.
Digiliften
Hoefde je vroeger alleen te bedenken welke bestemming je met je stift op je pizzadoos wilde kalken, de lifter van vandaag staat heel wat meer te doen voordat hij de straat op gaat. Om verrassingen te voorkomen gebruikt hij de handige Toogethr app of gaat hij naar de online liftcentrale, waar hij vanuit zijn luie stoel zijn liftreis tot in de puntjes kan regelen. Daar leest hij het aanbod van de man die voor werkafspraken naar Frankrijk reist en geen zin heeft om tegen een lege bijrijdersstoel aan te praten. Of dat van de twee vrienden die naar Kroatië rijden voor een festivalbezoek en nog wel een plekje over hebben.
Niets wordt aan het toeval overgelaten: rookvoorkeuren (‘De chauffeur rookt en anderen mogen ook roken’), opstaptijd en -plaats en of er misschien ook nog drie honden in de achterbak meerijden, het is allemaal van te voren bekend. En met een beetje geluk heeft de beste bestuurder ook nog een profiel waarop eerdere lifters bevestigen dat hij geen psychopaat is. Enig nadeel: sommige chauffeurs maken van de gelegenheid gebruik om gratis liften om te zetten in samen reizen, en laten de lifter meebetalen aan benzinegeld.
Twitchhiking
In 2009 ontpopte zich in Engeland een heuse Twitchhiker, ‘the man who travelled the world by Twitter’. Het was de Britse journalist Paul Smith, die op een dag verveeld in de supermarkt besloot dat het tijd was voor een digitaal liftexperiment. Vanuit zijn woonplaats Newcastle startte hij een liftreis van dertig dagen, waarbij hij alleen gebruik mocht maken van twitter om onderdak en vervoer te vinden. Hij ging niet zomaar een blokje om, maar zette zijn zinnen op de andere kant van de wereld: Nieuw Zeeland. En hij bewees dat het kon, een maand twitteren verder arriveerde hij in het Nieuw Zeelandse Stewart Island. De sappige details beschrijft hij in zijn boek.
Dit twitterliften floreert in Nederland vooral bij een typisch Hollands fenomeen: chaos op het spoor. De brand in de verkeersleidingspost op Utrecht CS in 2010 is een bekend voorbeeld: gestrande treinreizigers vroegen massaal om hulp via twitter. De hashtag #Lift bracht gefrustreerde reizigers en bereidwillige chauffeurs bij elkaar. Maar ook in het dagelijks leven functioneert twitter steeds meer als een soort liftcentrale. Vooral op de twitterpagina van Meerijden Nederland (gelinkt aan de toogethr app) vliegen de liftmogelijkheden je om de oren: “Rit aangeboden op 24 aug 16:00 van Utrecht naar Den Haag”, of: “Rit gevraagd op op 26 aug 10:00 van ‘s Hertogenbosch naar Frankrijk.”
Hitchhiking spots
Die luie stoel is echter niet voor iedere lifter weggelegd, een beetje liftfanaat laat liever íets meer aan het toeval over en gaat gewoon de straat op. Maar zelfs hij die zonder concrete plannen op pad gaat, wordt in deze tijd niet aan zijn lot overgelaten. Ter voorbereiding kan hij zich urenlang onderdompelen op websites als Hitchwiki, waar alle mogelijke tips en veelgemaakte liftersfouten voor hem op een rijtje worden gezet, zodat hij die niet meer zelf aan den lijve hoeft te ondervinden. Daar leest hij dat hij vooral niet naar suggesties van de bestuurder moet luisteren, want dan gaat het mis. Verliefd worden op de chauffeur of een té interessant gesprek beginnen wordt ook afgeraden, dan mist hij namelijk de beste spots om afgezet te worden.
Eenmaal op pad en beland in een wildvreemde stad, pakt de lifter zijn telefoon er weer bij. Op Hitchwiki Maps (natuurlijk ook als App beschikbaar) hebben lifters over de hele wereld ervoor gezorgd dat geen van hen het wiel voor de tweede keer hoeft uit te vinden. Op een wereldmap zijn de handigste en onhandigste hitchhiking spots door heel Europa aangekruist. Met een paar drukken op de knop weet de lifter waar hij het beste kan gaan staan en hoe hij daar komt. Is hij in Amsterdam op zoek naar een lift, dan gaat hij bijvoorbeeld naar het Hendrik Alkemaplein, een van de 13 aangestipte plekken in onze hoofdstad. Een medelifter geeft hem op Hitchwiki Maps nog wat aanvullende informatie mee: “There are traffic lights and there’s plenty of space for cars to stop. Tram 10 and 26 are going here, get off at Rietlandpark.”
Rideasking
Voor de echte die-hard lifter verpest al deze digitale luxe natuurlijk wel een beetje de liftlol. Niet gevreesd, liften zonder apps en snufjes kan ook nog steeds. Maar dan nog zijn de snelweg, de duim en het kartonnen bord behoorlijk passé.
RideAsking, de naam die de Nijmeegse Japser Lesuis zijn manier van liften heeft gegeven, is het traditionele liften van deze tijd. In plaats van de snelweg, waar een bestuurder in enkele seconden het initiatief moet nemen, gaat deze lifter naar tankstations, parkeerplaatsen of andere plekken met een goede verkeersdoorloop. Daar draait hij de rollen om: hij zoekt een betrouwbare bestuurder uit en knoopt een praatje aan.
Netjes geschoren, gekleed in studentikoze (lees: betrouwbare) outfit en met backpack op de rug neemt hij de tijd om het vertrouwen van de bestuurder te winnen. Met tactieken als de bijrijdersrol (degene die het meest met de bestuurder overeen lijkt te komen gaat voorin zitten) en de fotoroutine (met de bestuurder op de foto om positieve aandacht te trekken) doet hij nog echt ouderwets moeite voor een lift. Met een kaart waar alle grote tankstations op staan aangegeven, weet hij precies waar hij weer afgezet kan worden om met de volgende bestuurder aan te pappen.
En zo staat er zelfs in deze tijd, waarin het toeval weg-evolueert uit de liftwereld, toch nog af en toe een lifter weg te kwijnen in de miezerregen. Genietend van de romantiek van het liften, wachtend tot er toevallig iemand op zijn pad komt die hem mee wil nemen. Zonder duim, maar ook zonder twitter.
