Kun je van een e-book houden? Ja, dat kan!
Toen ik een eeuwigheid geleden mijn bescheiden antiquariaatje begon had ik daarvoor een hele prozaische reden: mijn huis stond vol met boeken en de ruimte raakte op. Ongeveer de helft van mijn boeken ging, zo was het plan, in de verkoop. De andere helft kreeg een ereplaatsje in mijn voortaan bescheiden bibliotheek. Daar staan ze nog: dat zijn de boeken waarvan ik houd. Sommige sleep ik al dertig jaar met me mee, naar kamers, flats en tijdelijke huizen.
Af en toe nog maar neem ik de inhoud van mijn privébiebje door. Drie kasten met voornamelijk poëzie en mythologie, met voorin vaak mijn naam in verschillende handschriften en met oude adressen. Lezen doe ik ze zelden, maar geen haar op mijn hoofd dat erover denkt ze in mijn winkel ter verkoop aan te bieden. Ze horen bij me, als oude liefdes en vrienden voor altijd.
Lezen doe ik de laatste jaren, geef ik maar toe, uitsluitend nog digitaal. Deze zomer, helaas bijna voorbij, heb ik besteed aan de Eerste Wereldoorlog, waarover wij, zo blijkt nu, op school maar bitter weinig hebben geleerd. En van daaruit stootte ik als vanzelf op het monumentale oeuvre van de Amerikaanse historica Barbara Tuchman, die over die wonderlijke tijd tussen 1890 en 1918 allerlei prachtwerken heeft geschreven. Die heb ik zo langzaam mogelijk op mijn bankje buiten in de zon zitten lezen, af en toe hinderlijk onderbroken door een klant (!) of een praatzieke buurman.
Tuchmans boeken bezit ik niet in gedrukte vorm, maar toch zijn ook haar digitale boeken de laatste weken vrienden van me geworden; kostbare bezittingen die ik vast nog eens ga herlezen. Van vorige zomers heb ik ook nog digitale vrienden over, die niet in een boekenkast staan maar op mijn harde schijf, een onzeker bestaan dat met een crash kan eindigen. Die oude vrienden zijn vooral redelijke gedateerde sciencefiction- en fantasyboeken, niet meer in de handel en niet meer in druk en derhalve alleen nog via het internet illegaal te downloaden. Ik heb daar een zeker schuldgevoel over maar zie geen andere weg.
Daar ben ik niet de enige in, zag ik deze week op internet. Drie al wat oudere maar nog redelijk hippe New Yorkers zijn in Brooklyn een kleine boekhandel begonnen onder de naam Singularity & Co. Niet in gedrukte boeken, maar in e-books. Het doel van de onderneming: in vergetelheid geraakte, vaak onvindbare sciencefictionboeken digitaal opnieuw uitgeven. Elke maand een boek, is het plan.
Daarvoor moeten ze soms het hele land door op zoek naar dat laatste exemplaar, de houders van het copyright (als dat nog geldt) opsporen en over een prijs onderhandelen. Het e-book is daarna gratis voor iedereen te downloaden. Geld hoeven ze er niet mee te verdienen (ze hebben allemaal nog een andere baan). Hun motief is de liefde voor het boek. Dus ja, houden van een e-book, dat kan en het bestaat. Mijn vertrouwen in mensheid is weer een beetje gegroeid.
Marinus Kirchjunger is boekhandelaar in een middelgrote stad in Nederland en schrijft over de liefde voor boeken en e-books.
