Vanaf nu is de schrijver de baas
Er wordt wel eens geschat dat zo’n twee miljoen Nederlanders een zelfgeschreven manuscript in de bureaula hebben liggen. Een kwelling voor de uitgevers, want die krijgen al die rommel opgestuurd en moeten er de potentiele bestsellers uit zien te wieden.
Een kwelling ook voor de schrijver zelf want die zakt na de zoveelste afwijzing de moed in de schoenen. Jammer eigenlijk, want de verhalen zijn talrijk over meesterwerken die jarenlang telkens opnieuw werden afgekeurd. A Confederacy of Dunces van de Amerikaan John Kennedy Toole is wel het bekendste voorbeeld: tien jaar na zijn zelfgekozen dood lag het pas in de boekhandel.
Wel, dat hele circuit van schrijver, uitgever en boekhandel is nu in feite in een klap weggevaagd. Ik word tegenwoordig niet meer gauw enthousiast over een nieuwe website, maar voor de nog jonge firma BookRix maak ik gaarne een uitzondering. De Duitse site bestaat een jaar, maar telt toch al meer dan 500.000 leden (waarvan ik er sinds gisteren eentje ben), die een ding gemeen hebben. Ze lezen graag en ze schrijven. BookRix is een combinatie van sociaal medium en uitgeefhuis. In zijn simpelste vorm kun je er je zelfgeschreven verhalen, romans of essays delen met de overige leden en samenwerken aan projecten.
Tot zover niks bijzonders, maar daar blijft het sinds deze maand niet bij. BookRix biedt nu alle schrijvers de mogelijkheid om hun boek te koop te zetten bij practisch alle verkopers van e-books. Dus zowel Apple als Amazon als Bol.com en de vele andere verkoopkanalen die dagelijks van de grond worden getild. Dat doet het met ingang van 1 oktober gratis onder de slogan: ‘Wij willen je boek, niet je geld’.
Wat betekent dat voor de cliëntèle? Als je een boek geschreven hebt en je wilt het delen met de wereld (want daarom heb je het geschreven natuurlijk) dan hoef je alleen maar even te surfen naar BookRix. Je meldt je aan en uploadt het boek met de opdracht om het overal te koop te zetten. Voila, je bent een gepubliceerd schrijver. Van een e-book dan.
Als ik uitgever was zou ik daar knap nerveus van worden. Op de Nederlandse markt waar, overeenkomstig het woord van Heinrich Heine, ‘alles 50 jaar later gebeurt’, heeft het niet direct grote gevolgen. Het aanbod van Nederlandse boeken op BookRix is nog gering en handelt voornamelijk over het Boeddhisme, wonderlijk genoeg. Maar dat zal snel groeien, zeker als een landgenoot binnenkort zo gis is een Nederlandse variant op het internet te planten.
Uitgevers rest binnenkort niet veel anders dan het internet af te speuren naar getalenteerde schrijvers om die vervolgens te vangen voor een ‘echt’ boek. In Amerika gebeurt dat al volop. Fifty Shades of Grey, de grote zomerhit van dit jaar, is daar een beroemd voorbeeld van. In het digitale tijdperk is de schrijver de baas en niet de uitgever. Over boekhandelaren of armlastige antiquaren zullen we het maar helemaal niet hebben.
Marinus Kirchjunger is boekhandelaar in een middelgrote stad in Nederland en schrijft over de liefde voor boeken en e-books.
