Sleept de Bundesbank de ECB voor de rechter?
Toegegeven, het is een sensatieblad, maar toch kan dit verhaal best kloppen. Het Duitse Bild bericht erover dat zowel de juridische afdelingen van de Europese Centrale Bank (ECB) als die van de Duitse Bundesbank op dit moment bij hun externe advocaten advies inwinnen over hun standpunten. Het bericht is kennelijk serieus genoeg voor de financiële website CNBC om het over te nemen.
Waarschijnlijk zou in een zich ontwikkelend scenario de Bundesbank de uitdager zijn en de ECB zal zich moeten verdedigen. Waartegen? Waarover? Waarvoor?
Toen het Duitse constitutionele hof kort geleden toestemming gaf voor de inrichting van de het permanente Europese noodfonds ESM, maakte het wel de nodige voorbehouden. En ongevraagd – want dat ging niet over het ESM maar over de ECB zelf – gaf ze aan dat ze graag zou zien dat haar oordeel nog eens zou worden gevraagd als ECB-president Mario Draghi uitvoering zou geven aan zijn plan om ‘onbeperkt’ staatsobligaties van Europese probleemlanden op te kopen.
In de geest der wet
Draghi realiseert zich dat er sowieso geen wettelijke basis is om dat rechtstreeks te doen, in de zogenaamde primary market. Maar hij stelde dat wel te mogen doen in de secondary market. Dat zou dan zó werken dat het voor banken en andere financiële instellingen volstrekt duidelijk is dat als zij – want dat mogen zij wel – in de primary market bijvoorbeeld staatsobligaties van Spanje kopen, ze die daarna ogenblikkelijk kwijt kunnen aan de ECB in de secondary market. Linksom of rechtsom is dit natuurlijk precies niet wat de wetgever heeft bedoeld en daar gaat het in de procesgang tegenwoordig vooral om: niet de letter maar de geest van de wet.
Misschien is dit wel het moment om eens op te merken dat het alleen al vanwege dit soort ideeën rampzalig is dat een prominente positie bij zoiets als de ECB wordt ingenomen door iemand die én uit de Italiaanse financiële wereld én van Goldman Sachs afkomstig is. Dat brengt een financiële lenigheid met zich mee die nu juist als oorzaak van heel veel problemen moet worden gezien. En kan dus niet de oplossing zijn.
Dat schot voor de boeg van het constitutionele hof was natuurlijk leuk maar we weten allemaal hoe lang die dames en heren er over doen om welk ei dan ook te leggen.
De president van de Duitse Bundesbank Jens Weidmann staat zo langzamerhand in zijn eentje – maar wel met de wet en de gesloten verdragen in zijn hand – tegenover een heel bataljon politiek gedreven tegenstanders, of ze nu politici of bankiers zijn.
Het lijkt erop dat hij zich niet door zijn benen laat spelen, hij gaat niet wachten op een stroperige procesgang bij het constitutionele hof, misschien onderneemt hij nu wel zelf actie in wat een ongekend precedent zou zijn. Want dan zou het Europese Hof zich in een spoedprocedure moeten uitspreken over handelingen – of voornemens daartoe – van de Europese Centrale Bank. En daarmee impliciet: over de standpunten van alle regeringen die Draghi in zijn plannen steunen. Toll!
Over Dr. Doom
Dr. Doom is een pseudoniem. Als belegger is hij verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Beleggingsvereniging Fibonacci. Op het moment van het schrijven van deze column heeft de vereniging posities in Ahold, Akzo Nobel, DSM, KPN, Shell en Unilever en is Neutraal in de AEX. De positie in de AEX is kortlopend en wisselt regelmatig. Die kan dus nu al anders zijn.
———
Volg HP/De Tijd ook op Twitter.
