Iedereen schrijft elkaar maar de wet voor
Zoeken via Google levert wel eens bijvangst op: een vondst waar je niet op uit was en die zelfs niets van doen heeft met je eigenlijke vraag, maar die weer een nieuw raam opent in het huis van de nieuwsgierigheid. Zo bestond de bijvangst van een recente zoekopdracht uit alternatieve tien geboden.
Die kwamen uit een boek (God, No! van Penn Jillette) dat al een poos geleden verschenen is – ik mis ook wel eens wat. Bij nader inzien blijken de goddeloze geboden in soorten en maten voorradig. De nieuwe moralisten laten zich niet meer de wet voorschrijven door andermans goden, maar wel door elkaar. Ze moeten van alles en nog wat van elkaar.
Het hoogste goed: intelligentie, creativiteit en liefde
Voornoemde Jillette, om te beginnen, is een onalledaags type. Hij slalomt door het leven als illusionist, muzikant, komiek, auteur en pleitbezorger van het libertarisme en de goddeloosheid. Zijn tien geboden beginnen met de vervanging van God als hoogste goed door de cluster intelligentie, creativiteit en liefde. Verder moeten we van Jillette zeggen wat we vinden, tijd vrijhouden om na te denken en geen energie verspillen aan wensen, hopen en jaloers zijn.
Zo hebben wel meer atheïsten voor God gespeeld door tien geboden uit te vaardigen. Evolutiebioloog Richard Dawkins vindt dat alle levende wezens en ook de aarde zelf met liefde, vertrouwen en eerbied moeten worden bejegend. Bovendien gebiedt hij overal vragen bij te stellen, ook bij onze diepste overtuiging, en tegelijkertijd te leven in vreugde en verwondering.
Essayist Christopher Hitchins vaardigt als regels uit, niemand te veroordelen om afkomst, ras of geaardheid; het gebruik van geweld bij seksualiteit te verachten; alle jihadisten en kruisvaarders te veroordelen als geesteszieke criminelen; en die fucking mobieltjes nou eens uit te zetten.
Het beknoptst is er de Engelse filosoof A.C. Grayling. Zijn lijstje luidt als volgt: 1) Bemin. 2) Zoek in alles het goede. 3) Berokken anderen geen kwaad. 4) Denk zelf. 5) Ben verantwoordelijk. 6) Respecteer de natuur. 7) Doe je uiterste best. 8) Wees geïnformeerd. 9) Ben aardig. 10) Wees moedig.
Oké, doen we!
Duizelingwekkend aantal geboden
Dobberen we met de tien geboden aan de haak nog even voort op het wereldwijde net, dan blijven de gebieders maar bijten. En niet alleen atheïsten. Psychiater René Kahn heeft tien geboden voor het brein in een boek uitgebeiteld. Het blad Folia heeft er tien voor universiteitsbestuurders in petto. Op vrouwensites verschenen tien geboden voor een goede relatie. Er bestaan ook zulke setjes voor het milieu, innerlijke rust, EHBO, recensies, zelfliefde, recruiters,honden, aanstaande schoonzonen, voetbalkijkende vrouwen, mobiele bellers, de opvoeding, het moederschap, managementcommunicatie en gezond leven.
Om duizelig van te worden, al die regels. Dacht ik met een recent stukje voorlopig klaar te zijn met deugden en ondeugden, komt een bont gezelschap van heidenen, zielzorgers, opvoeders, groenen en witjassen me met de meest uiteenlopende regels en voorschriften om de oren slaan. Op deze plaats daarom geen tien geboden maar één wens: wilt u zich niet zo met ons bemoeien?
