Het privacyprobleem is als verborgen asbest
De bekendste illustratie van het lastige probleem dat privacy heet, is de uitspraak van mensen die geloven ‘toch niets te verbergen hebben’. Maar privacyschendingen zijn net als asbest: het kan allemaal geen kwaad, tot dat je er toch last van krijgt. Net als met asbest wordt niet iedereen getroffen en is het een toevalstreffer. En net als met asbest zijn we langzaam aan het leren dat privacyschendingen gevaarlijk kunnen zijn. En het uitbannen van de gevolgen zal een flinke tijd gaan kosten.
Panopticon
In de huidige informatiemaatschappij vergaren we zo veel informatie dat het mogelijk is het leven van anderen te beheersen: als overheid, als onderneming, als hacker of als crimineel. Het beeld ontstaat van een Panopticon, een wachttoren in een gevangenis vanuit waar iedereen in de gaten gehouden wordt. Precies dat beeld gebruikt documentairemaker Peter Vlemmix in zijn gelijknamige documentaire. Dat een confronterend beeld van de digitale asbestproblematiek schetst.
Een documentaire die u echt moet zien als u denkt niets te verbergen te hebben. En goed om eens stil te staan bij het nieuws van de laatste weken. Want het zal je maar gebeuren dat je van een kankergezwel een monster hebt laten nemen voor onderzoek. Door veranderende wetgeving kan justitie bij de DNA-gegevens om eventjes strafrechtelijk onderzoek af te tikken.
Of de moeder met borstkanker even wil meewerken aan de veroordeling van haar zoon die ze met diezelfde borst heeft gevoed. Leuk, zo’n afwegingskader, als je bij de dokter zit.
Aanhoudende waarschuwingen
Jaar in jaar uit wordt duidelijk dat het mis gaat bij de opslag van gegevens. Denk aan het Groene Hart Ziekenhuis dat eerder deze maand de gegevens van hun bijna half miljoen patiënten op een publiek toegankelijke server liet slingeren. Ook bleken er 52 volledige dossiers op de machine te staan. Compleet gênant en gewoon illegaal. Of de apotheek uit Rotterdam die medische gegevens bij het grofvuil zet tussen de blikjes bier. Ik las de medicatielijst van een man die inmiddels wel overleden zal zijn. Overigens informatie die best handig is voor hypotheekverstrekkers of levensverzekeraars om ‘nee’ op aanvragen te zeggen.
Te vaak zie ik dat het debat over de grenzen van privacy eb technologie niet wordt gevoerd. Het is kwalijk dat we daardoor te vaak stomme fouten maken. Het techno-optimisme lijkt hoogtij te vieren. Panopticon start nadrukkelijk het debat wel en zet hopelijk aan tot een denkproces.
Alleen daarom is de documentaire al de moeite waard. Ik wens u veel kijkplezier en een goed debat.
