Spring naar de content

Wat aardig dat u dit stukje leest

Wat ook al aan het uitsterven is: dankbaarheid. In religieuze kringen is het begrip nog wel in zwang, maar daarbuiten leidt het maar een ijl leventje. De geschiedenis staat er bol van, hele kathedralen zijn ermee gebouwd en vele liederenboeken volgeschreven, en nu is het zo goed als afgedankt – toch een beetje vreemd.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Matt Dings

Het zal te maken hebben met de nog steeds voortschrijdende secularisering van de maatschappij. Dankbaarheid is de houding van een ontvanger ten opzichte van een gever, maar wie moet je danken als je niet meer gelooft in een almachtige Grote Gever?

Maatschappelijke nivellering
Parallel aan de neergang van het geloof voltrok zich de emancipatie van het individu tot een kritische, assertieve persoon die zich nog maar amper de wet laat voorschrijven en die zelf vele rechten claimt. Ook dat is een opstelling die haaks staat op dankbaarheid: we hebben recht op wat we ontvangen. Dat straalt de veelverdiener uit als zijn topinkomen ter discussie staat, maar ook de serveerster in een restaurant die onlangs mijn toch niet kinderachtige tip zonder enige reactie in ontvangst nam. De maatschappelijke nivellering speelt daarbij ook nog een rol: de gever moet niet denken dat hij meer voorstelt dan de ontvanger.

Grensrechter
In plaats van dankbaarheid is er juist een breed uitgewaaierde verongelijktheid over de samenleving gekomen. Menigeen die zich gefnuikt voelt in zijn rechten en niet krijgt wat hem – denkelijk – toekomt, reaguurt zich af in kribbige tweets en haatmails. Zelfs hulpverleners en vrijwillige helpers moeten rekening houden met geweld als ze niet helemaal en prompt voldoen aan de verwachtingen van het publiek. Hoewel ze toch echt zouden mogen rekenen op erkenning en erkentelijkheid voor hun inzet. Minstens één grensrechter in het voetbal kan daar inmiddels al niet meer over meepraten.

Goed, het is de tijdgeest, en die zal ook wel weer eens een andere kant opwaaien. Het hoeft niet te verbazen als er op den duur weer een tijdeigen vorm van dankbaarheid opduikt. Een dankbaarheid die zich niet meer richt tot een gever, maar die zich focust op het geschenk. Een dankbaarheid zonder het gevoel in het krijt te staan, eerder een diepe notie van voldoening en plezier. Mooi dat dit gebeurt. Heerlijk dat je er bent. Wat goed dat wij dit meemaken. Het yes-moment. Ik ga vast oefenen.

Wat aardig dat u dit stukje las.

Onderwerpen