De huidige pest-tv mist kwaliteit
De zelfmoorden van Tim Ribberink en Fleur Bloemen waren de treurige aanleiding voor toenemende aandacht voor pesten in politiek en media: pest-tv is hot.
Bij Hart van Nederland zagen we dat pestslachtoffer Jonathan (16) van ‘Stop Pestgedrag’ mocht praten met staatssecretaris Dekker en de kinderombudsman, RTL’s Gepest herenigt gepesten met pesters. Ook bij de publieken ruimschoots aandacht, bijvoorbeeld in NCRV’s De confrontatie, waar men het wekelijks opneemt voor een slachtoffer van pesterijen, misleiding of mishandeling. Nobele initiatieven, maar wat levert het op?
In RTL’s Gepest willen de pestkoppen vaak niet meewerken. En als ze wel meewerken ontstaan er, door gebrek aan sturing, rare gesprekken. Je ziet vaak hetzelfde patroon: alleen de ‘hoofdpester’ durft sorry te zeggen. Het slachtoffer is verbaal opnieuw de onderliggende partij. De aangewezen meelopers komen meestal weg met een halfbakken excuus: “Zo erg als jij het schetst, kan ik het me niet herinneren” of zelfs “Sorry, maar je beschuldigingen gaan wel ver.”
Faliekante mislukking
Ook de NCRV doet een duit in het zakje. In het programma De confrontatie zocht de gepeste Jens zijn pesters op. De situatie liep compleet uit de hand, Jens werd geen moment beschermd. Bij de eerste confrontatie riep Jens herhaaldelijk: “Ik durf echt niet meer!” Het was ook een slecht plan. Vervolgens wilde bijna niemand meewerken. Slechts één pestkop werd gevonden. Jens moest hem op straat ‘confronteren’. Jens durfde geen excuses te vragen en de pester kwam er makkelijk van af: “Sorry van toen, maar het is ook vaak de leeftijd.” De voice-over noemde dit een excuus.
In een bijzin zei Jens dat hij af en toe nog steeds gepest werd. Daar ging het programma niet op in. De uitzending was een faliekante mislukking. Logisch, want in een zogeheten pestgesprek werken beschuldigingen averechts, maar de redacties van RTL en NRCV beschikten blijkbaar niet over deze expertise.
Pest-tv vergt meer denkwerk
Pest-tv kan wel degelijk slagen, zo laat het programma ‘Bullying: Words can kill’ van CBS zien. Op indringende wijze komen de verhalen van verschillende kinderen naar voren. Ook een aantal ouders waarvan de kinderen zich van kant hebben gemaakt, komen aan het woord. De documentaire bevat ook een ander schrijnend voorbeeld: een politieman had een gepest meisje aangeraden met haar verhaal naar een bevriende journalist te stappen om zo ‘andere slachtoffers te helpen’. Het pesten werd vervolgens erger en het meisje pleegde zelfmoord. Het CBS-programma laat zien dat er niets mis hoeft te zijn met vlot gemonteerde emo-tv, maar pest-tv vergt meer denkwerk dan de formatjes van RTL en NCRV tentoonspreiden.
