Tevergeefse pogingen om carnaval te begrijpen
Een combinatie van jaloezie en weerzin maakt zich meester van de noordelijke Nederlanders wanneer carnaval begint. Hilversum representeert ‘wij’ in het noorden en doet alsof ‘zij’ in het zuiden allang zat onder een tafel liggen. Maar ‘wij’ willen het wel snappen, tevergeefs.
Matthijs en de polonaise
Eerder deze week zagen we hoe Matthijs van Nieuwkerk het haast niet over zijn hart kon verkrijgen om podium te bieden aan een paar mafketels die meededen aan de competitie van carnavalskraker van het jaar, georganiseerd door Giel Beelen. De Haarlemse Beelen integreerde prima in het verzengende feestgedruis, maar omdat in DWDD iedereen een momentje plus fragmentje krijgt, kregen we nooit het echte carnavalsgevoel. Dat Van Nieuwkerk niet meedeed aan de onvermijdelijke polonaise was te begrijpen, maar daarom niet minder pijnlijk. In dit geval doe je het als Amsterdammer nooit goed.
Altijd feest bij Radio 1
Als redactie moet je toch iets van aandacht besteden aan carnaval. Als je een feestwinkel ingaat heb je natuurlijk altijd leuk materiaal, zo dacht ook Jeroen Schutijser van Radio 1. In een groothandel voor kostuums in Alphen aan de Rijn legt eigenaar en pretletter Henk Rigter uit waarom de feestwinkelbranche zo hard groeit. Carnaval is tegenwoordig altijd en overal aanwezig in verschillende verschijningsvormen. Koninginnedag, de Toppers: juist in tijden van crisis zoekt men, ook boven de rivieren naar feest. Een interessante sociologische verklaring, maar ik heb zo’n vermoeden dat menig Oeteldonker carnaval toch echt iets anders vindt dan lekker met z’n allen in het wit in een stadion met een belachelijke bierprijs.
Uit de veren
WNL dan. De uitgeslapen omroep let even niet op en laat zich lenen voor een grap van de politie. In Sint-Michielsgestel wordt er namelijk veel ingebroken tijdens carnaval. Veel mensen zijn niet thuis en in de grote verkleedpartij kijkt niemand op van een inbreker meer of minder. De verslaggeefster is ‘s nachts haar bed uitgekomen om een clown in boevenpak te volgen, die bij een aantal huizen inbreekt. Als de bewoners wakker worden, zegt de agent: ‘Sorry dat we u zo overvallen, maar we proberen een stukje bewustwording te maximaliseren’. Dit zegt hij overigens zo serieus dat ik me afvraag of het inderdaad om een grap gaat. Vervolgens raadt de verslaggeefster de bewoner aan om met carnaval maar thuis te blijven. Dat kan natuurlijk niet bedoeling niet zijn.
Educatief
Niets zo informatief als kinder-tv, dus dan maar Schooltv-weekjournaal kijken. Prins carnaval Luuk en prinses Fleur van Kielegat (Breda) worden geïnterviewd. Misschien kunnen we het snappen door de ogen van jeugdige locals. Het is wel schattig als het meisje ontkent dat de twee buren geen stelletje zijn. De jongen zegt koninklijk “nog niet”. Het meisje corrigeert: “Gewoon niet, ik heb al verkering met iemand”. “Ik ook,” liegt de prins en de prinses mompelt “jij toch niet?”. Er hangt kalverliefde in de lucht, op z’n minst voor carnaval. Misschien zit in deze dialoog alles wat we kunnen leren van carnaval. Een jaar lang om elkaar heen draaien, voor de zekerheid toch maar met iemand anders verkering nemen om vervolgens met carnaval keihard vreemd te gaan. De prins snapte in ieder geval al helemaal hoe het werkte.
Calvinisme
Je kunt als programmamaker maar beter openlijk carnaval verafschuwen als je niets mee hebt. In 2012 wijdde De Rekenkamer een aflevering aan de kosten van carnaval. De haat tegen het kostenverlindende massaverzuim werd niet onder stoelen of banken gestoken. Wat kost de zuipende zuiderling de hardwerkende noordeling? Vol chagrijn werd een immense optelsom van de kosten gemaakt. De calvinisten eindigden met een goed humeur toen bleek dat carnaval uiteindelijk een aardige impuls geeft aan de Nederlandse economie. Je hoeft dus geen affiniteit te hebben met carnaval te hebben om er van te profiteren. Als Hollander doet mij dat deugd.
——
Download de gratis app van Tablisto om ons maandblad op uw tablet te lezen
Volg HP/ De Tijd.
