Spring naar de content

Censuur: Nationale Politie schrapt kritische column

Toen ik in december 2012 een geval van (zelf)censuur blootlegde voelde ik het benauwende van een overheid die zich mengt in uitingsvormen. Kunstenares Sarah van Sonsbeeck moest destijds een artikel in een boek schrappen van Rebecca Gomperts, directeur van Women on Waves. Het artikel was scherp kritisch op de Turkse overheid.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Brenno de Winter

Werd het stuk niet geschrapt, dan was het boekje te gevoelig voor diplomatie en zou het opeens niet meer door het consulaat in Istanbul worden gesponsord. Al was het Van Sonsbeeck zelf die de activiste benaderde, opeens was de niet-diplomatieke taal voor haar een ‘probleem’.

Benauwend
Wat bij die zaak opviel was de angst bij Van Sonsbeeck dat het verhaal naar buiten kwam, waardoor ze zichzelf ging tegenspreken. Er volgden uitspraken als ‘ik ben zelf gaan inzien dat…’. Een benadering die je associeert met foute regimes, maar niet met een modern land dat hoort te voldoen aan de Europese mensenrechtennorm. Het voelde benauwend, maar gelukkig volgden er Kamervragen.

Recentelijk mocht ik zelf ervaren hoe dit soort mechanismen werkten. In een soort latenightshow Tektok, terug te zien op Youtube, heb ik een vaste rubriek ‘de kraak van de maand’. De show is een een belangrijk onderdeel van het inkomen voor de organisator Chris van ’t Hof. Dus sponsoring is enorm belangrijk.

Scherp, kritisch
Recentelijk diende het Team High Tech Crime (THTC) van de Nationale Politie zich als sponsor van de show aan. Goed nieuws voor Tektok, maar er is één probleempje: de politie wil dat het vaste onderdeel ‘Brenno’ geschrapt wordt.

In een telefoongesprek legt Pim Takkenberg, hoofd van het THTC, uit dat ik ‘scherp kritisch richting de overheid in zijn algemeenheid ben’ en dat dus ‘in de lijn’ is besloten dat ik niet welkom ben. Men wil ‘gewoon geen risico’ lopen, omdat dit een ‘feestje in het kader van hun werving’ moet zijn. Met het begin van de discussie volgt meteen de mededeling dat de discussie ook uit moet zijn en dat ik mij hieraan te houden heb.

Foute keuzes
Het is wat moeilijk te bevatten dat je in Nederland om je journalistieke keuzes wordt geweigerd. Maar als ik het gesprek terugluister blijkt hij echt als reden ‘scherp kritisch richting de overheid’ te zeggen. Kennelijk vergadert de politielijn dus over het niveau van kritiek dat journalisten mogen hebben en niet over de vraag hoe ze waarden als persvrijheid kunnen beschermen.

Er is een grens, want Takkenberg zegt daarover: “Dat zijn allemaal bij elkaar kleine pluisjes die met elkaar zeg maar maken dat we het niet handig vinden op dit moment om je daar de rol in te geven, zoals je die hebt gehad.”

Het klopt dat ik kritisch ben over THTC en hun manier van optreden, maar daar is ook aanleiding voor. Al langer doe ik een onderzoek naar ze, waarbij ik serieuze twijfels heb hoe dit team met mensenrechten omgaat. Sinds hun ‘besluit’ zijn die twijfels er natuurlijk niet minder geworden.

Niet de eerste keer
Natuurlijk ga ik geen millimeter aan de kant, zal ik geen onderzoek niet doen en geen vraag niet stellen. Natuurlijk heeft Takkenberg met succes het einde van mijn rol bij Tektok bewerkstelligd, maar dat stopt geen onderzoek. Maar het wordt wel veel inmiddels. Vorig jaar waarschuwde de Coördinator Terrorisme Bestrijding en Veiligheid voor een onderzoek van mij en belemmerde een onderzoek dat ik uitvoerde. Na het onderzoek rond de OV-chipkaart werd ik vervolgd en na het sepot bleef ik met een rekening zitten.

Enfin, in de Tweede Kamer worden nu vragen gesteld en ik heb de nodige vragen uitstaan over de manier waarop de politie met journalisten omgaat. Hopelijk gaat er nu meer openheid van zaken komen.

Onderwerpen