Rob Wijnberg, zo kun je De Correspondent écht innovatief maken
Beste Rob,
Allereerst mijn welgemeende felicitaties. Je hebt het geflikt. 15.000 leden binnen acht dagen, en inmiddels ben je zelfs ruim de 16.000 voorbij. Klasse.
Maar zoals jij als geen ander weet, heb ik het recht om te twijfelen. Dat De Correspondent een uitstekende website zal worden, daar twijfel ik niet aan. Dat je enorm veel lef hebt getoond met dit initiatief staat sowieso buiten kijf. Ook twijfel ik er niet aan dat een lidmaatschap de zestig euro per jaar waard zal zijn. Ik twijfel er echter wel aan of dit lidmaatschap niet in strijd is met het meest waardevolle aspect van het internet zelf: vrijheid van informatie.
Ronal Reagan
Vijfentwintig jaar geleden stond Ronald Reagan onder de Brandenburger Tor. De Amerikaanse president gaf er een speech, waarin hij met het oog op de Berlijnse Muur een oproep deed aan de secretaris-generaal van de Soviet Unie: “Mr. Gorbachev, tear down this wall!”
In een tijd van verhoogde spanning kon het worden gezien als een strijdkreet van het vrije Westen. Of beter nog, als een strijdkreet van het kapitalisme. De tweedeling in de wereld had – zo werd dat althans veelal geïnterpreteerd – aangetoond dat het ideaal van Adam Smith beter werkte dan dat van Karl Marx. Greed is good. Eigenbelang was het echte en enige devies. Twee jaar later viel de Muur, en leek Reagan zijn gelijk definitief te hebben gehaald. Egoïsme en hebzucht konden aan hun zegetocht beginnen. En een zegetocht werd het. Deze week toerde de karavaan langs Cyprus.
Digitalisering
Maar in de schaduw van deze zegetocht gebeurde iets opmerkelijks. De personal computer maakte een opmars, en de mogelijkheden van het computertijdperk zetten het begrip ‘schaarste’ op zijn kop. In een digitale omgeving waar vrijwel kosteloos kan worden gedeeld kwam Smith’s adagium van eigenbelang fors onder druk te staan. Het aantal nuttige computerprogramma’s dat de afgelopen jaren is geschreven zonder dat er een beloning tegenover stond is inmiddels letterlijk ontelbaar geworden – Linux, Firefox en Apache zijn slechts enkele voorbeelden.
En nog belangrijker: mensen blijken bereid te zijn te betalen voor gratis producten. Vraag dit maar aan Cards for Humanity, Amanda Palmer, of – en vooral – de grootste encyclopedie ter wereld. Wikipedia is al jaren werkzaam zonder paywall, en wordt in de lucht gehouden dankzij donaties. En dit zijn geen uitzonderlijke gevallen. Zoals op kickstarter te zien is stapelen de voorbeelden zich inmiddels op.
Manifest
In het manifest van De Correspondent staat een mooie zin. ‘Geen doelgroepen maar geestverwanten’, staat er. Welnu, zouden juist geestverwanten niet bereid zijn te betalen voor een gratis product? Misschien niet eens allemaal in een klap zestig euro, dat is nogal een bedrag voor – bijvoorbeeld – een student. Of voor een bijstandsmoeder. Of voor een oudere met een zuinig pensioen. Maar zij zijn wellicht wel bereid om dertig euro te geven, of desnoods tien. En ja, er zullen er ook velen zijn die niets willen betalen. Die zijn er trouwens sowieso. Zoals er ook mensen bereid zijn een veelvoud van zestig euro over te maken. Dit hebben jullie zelf al gemerkt: de eerste 15.000 leden leverden niet de verwachte negen ton op, maar bijna anderhalf keer zoveel.
Je zegt te willen innoveren. Je vraagt daarvoor vertrouwen van je leden, je geestverwanten. Je vraagt ze geld over te maken zonder dat er een enkel artikel online staat, zonder dat jullie concreet kunnen tonen wat jullie willen gaan doen. Ik roep je op een vergelijkbaar vertrouwen als dat jij van je leden vraagt terug te geven. Aantonen dat ook Adam Smith een product was van zijn tijd, dat zou écht innovatief zijn. Als de zin over geestverwanten uit jullie manifest oprecht is, zou vertrouwen op donaties dé manier om dit te laten zien. Anders lijkt de frase vooral op een slagzin.
Chief editor Wijnberg, if you seek innovation, if you seek kindred spirits instead of target groups, if you seek a free and open internet, come here to this gate. Mr. Wijnberg, open this gate. Mr. Wijnberg… mr. Wijnberg, tear down this paywall!
