Spring naar de content

Pesten in opdracht van de burgemeester

“De rechtsstaat moet geen watje worden.” Dat waren de dreigende woorden waarmee Eberhard van der Laan gisteren zijn nieuwste initiatief aankondigde in de Volkskrant.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Stephan ter Borg

In een opmerkelijk artikel, over twee volle pagina’s uitgesmeerd, maakte de gemeente Amsterdam bekend hoe ze voortaan overlast gevende gezinnen zullen aanpakken. Niet door ze, zoals gebruikelijk, een vrijstaande villa toe te wijzen, of ze met behoud van uitkering naar Barbados te sturen, maar heel eenvoudig: door ze weg te pesten.

Het plan is zo eenvoudig dat het een wonder is dat niemand er eerder op is gekomen. Een speciaal team gaat de tien meest asociale gezinnen van Amsterdam een koekje van eigen deeg geven. Families die jarenlang buren hebben weggepest, de sociale dienst hebben bedonderd, ambtenaren hebben bedreigd, en in sommige gevallen zelfs geen hondenbelasting hebben betaald, zullen voortaan worden teruggepest. Voorbij zijn de dagen dat zulk gedrag zonder gevolgen blijft. Binnen de grenzen van de wet is alles geoorloofd. Eberhard van der Laan moet een verleden hebben als bladenmaker, want hij lijkt als geen ander te beseffen dat lijstjes scoren. Eerder maakte hij al furore met zijn top zeshonderd van jeugdige criminelen. Die aanpak leidde tot spectaculaire resultaten; niet zo gek dus dat hij criminaliteit in gezinsvorm op een vergelijkbare manier wil aanpakken.

De afgelopen maanden is pesten vooral negatief in het nieuws geweest. Twee zelfmoorden in korte tijd maakten op pijnlijke wijze duidelijk dat de aanpak van pesten niet aan de private sector kan worden overgelaten. Pesten is een overheidstaak. De staat heeft een kennismonopolie wanneer het aankomt op het treiteren van burgers. Ze kunnen terugvallen op jarenlange ervaring, zeecontainers vol expertise. Op het gemeentehuis van Amsterdam weet men dat pesten een vak is. Geen ambtenaar heeft ooit een burger in een kluisje opgesloten, of cayennepeper in zijn onderbroek gedaan. Dat is voor amateurs. De ware pestkop weet dat het geheim zit in alledaagse vernederingen, subtiele kwellingen, ogenschijnlijk kleine vergrijpen – rioolbelasting, vijverheffing, eendentaks – die op zichzelf enkel bron van ergernis zijn, maar bij elkaar opgeteld een mens tot waanzin kunnen drijven. Vreemd genoeg is al deze kennis nooit ingezet bij het bestrijden van echte overlast.

Voorlopig krijgen slechts tien probleemgezinnen te maken met deze revolutionaire aanpak. Zij zullen te maken krijgen met een elite-eenheid, waarvan alle leden handgeplukt zijn door de burgemeester zelf. Ze komen van jeugdzorg en de Belastingdienst, het zijn zorgmanagers en parkeerwachten. Ambtenaren die geen leesbril nodig hebben voor de kleine lettertjes, die hun hoofd zorgeloos te ruste leggen tussen de kaken van de paarse krokodil. Ze zijn doof voor problemen, en onredelijk tot in het graf. Probleemgezinnen in Amsterdam hebben er veel te lang op kunnen rekenen dat de overheid hun beste vriend was. De regels golden voor iedereen, behalve voor hen. Dankzij Eberhard van der Laan is die tijd nu voorbij.

Zorgt een gezin voor geluidsoverlast? Dan regelt Staatsbosbeheer dat hun flat tot stiltegebied wordt verklaard omdat er een zeldzame Corsicaanse honingkruiper op het balkon nestelt. Scheiden ze hun afval niet? De volgende dag ligt er een asbesttegel in de brievenbus. Hun vervelende kroost wordt zonder uitzondering bij lesbische pleeggezinnen ondergebracht. En dan niet van die gezellige Claudia de Breij-lesbiennes, maar het echte werk: burlende knalpotten met een kunstlul en een camouflagebroek, die niet zullen rusten voordat al hun pleegdochters ook uit de pruimenboom eten. De volledige machinerie van het staatsapparaat wordt in werking gesteld om het leven van probleemgezinnen tot een hel te maken. Vadertje Staat haalt uit met vlakke hand. Terugpesten is nog steeds de meest effectieve methode. Laten we hopen dat de nieuwe aanpak een succes is. Met een beetje geluk kunnen we dan volgend jaar solliciteren.