Stemmen: wat is de nieuwe kleinkunstklassieker?

De Nederlandse kleinkunst bracht de afgelopen decennia heel wat evergreens voort. Vluchten kan niet meer van Jenny Arean en Frans Halsema, Het Dorp van Wim Sonneveld, Laat me van Ramses Shaffy en ga zo maar door.

10/05 | 2013 door Nick Muller

Inmiddels zijn de meeste uitvoerenden (net als hun publiek) al een hele poos dood en zijn hun elpees voor een habbekrats te koop bij de kringloopwinkel. Hoog tijd dat het moderne repertoire theaterliederen eens in kaart wordt gebracht.

Kleinkunstkenner Daan Bartels ging de uitdaging aan en schreef er een boek over: Nieuwe Klassiekers. In dit boek, vanaf deze week te koop, vertellen makers en uitvoerenden het verhaal achter 21 moderne kleinkunstklassiekers. HP/De Tijd selecteert vijf luisterliederen die in dit boek worden behandeld en is benieuwd welk van onderstaande nummers volgens ú eeuwigheidswaarde heeft en in eerder genoemd rijtje der klassieken hoort. Stemmen kan in de poll onderaan deze pagina.

Angela Groothuizen – Vinkeveen
Vinkeveen (of Finkefeen zoals Angela Groothuizen zingt) won in april dit jaar de Annie M. G. Schmidtprijs 2012 voor het beste theaterlied. Ze bezingt in het lied hoe ze ‘s nachts alleen over de Vinkeveense plassen schaatst: ‘Morgen zijn er vaders met hun sleeën. Morgen is het ijs van iedereen, maar nu ben ik nog alleen.’ De jury noemt het lied een oer-Hollandse ansichtkaart, een modern chanson. En dat is het: Vinkeveen is nu al een evergreen die ons tot in de lengte van dagen meevoert naar de straffe winters waar we zo naar verlangen, zoals Wim Sonneveld ons nog altijd meevoert naar Het Dorp van weleer.

Claudia de Breij – Mag ik dan bij jou
Een heel lief liedje van Claudia de Breij. Mag ik dan bij jou is het sleutellied in de met een Poelifinario bekroonde solovoorstelling Hete Vrede (2010). Het zegt iets over de tijd waarin we leven en tegelijkertijd verwijst het naar de Tweede Wereldoorlog. Bijzonder voor iemand die ver na de oorlog is geboren, maar ook weer niet. “Er zijn veel plekken op de wereld waar ik niet mag zijn wie ik nu ben. Ik ben een vrouw, ik leef van mijn mening en mijn pen, ik ben homoseksueel én moeder. Als de taliban hier de macht grijpt, dan moet ik wel kunnen schuilen.” Vluchten kan niet meer, maar dan in een modern jasje.

Eva de Roovere (en Diggy Dex) – Fantastig toch
Verrassend duo tussen de gevestigde namen. Dit nummer was een van de zomerhits van 2009 en werd een groot commercieel succes. Is het lied daarom ook niet meer popmuziek dan kleinkunst? Neen. Het origineel van het lied kwam namelijk in 2007 uit op het album De Jager van kleinkunstenares Eva de Roovere. Pas toen rapper Diggy Dex er een remix van maakte en er zelf een nieuw couplet aan toe heeft gevoegd werd het door de radiozenders opgepikt. Binnen no-time stond het op één in de hitlijsten – en daar bleef het ook een tijd. Een nieuwe klassieker was geboren. Fantastig toch?

Maarten van Roozendaal – Mooi
“Ik ben goddank dus nog een keer een jonge lente waard,” zingt Maarten van Roozendaal in dit lied. En zo is het: Maarten van Roozendaal werd vorige week 51 jaar en is ondanks zijn terminale ziekte godzijdank nog een jonge lente waard. Van Roozendaal laat in het boek weten dat het lied enkele jaren geleden als één grote grap begon, gewoon om te laten zien hoe makkelijk het wel niet is om te allitereren. Maar de reacties waren tot zijn grote verbazing vanaf het begin al louter positief. “En nu ik ouder en grijzer word, wordt het lied ook voor mij steeds meer waar. Ik ben langzaamaan in dat lied gegroeid.”

Herman van Veen en Anne van Veen – Bij mij
Dochter bracht het lied tot leven, vader maakte het onsterfelijk. Theatermaakster Anne van Veen (jawel, dé Anne) schreef dit nummer over ‘een Afrikaanse verliefdheid.’ Paul Witteman vroeg in het televisieprogramma Pauw en Witteman aan Herman van Veen, de bekendste uitvoerende van dit nummer, of je dat ook kunt horen. “Luister maar,” antwoordt Herman mystiek. Voor Anne is het lied inmiddels veel meer dan een lied. “Het werd het moederbord in mijn eerste solovoorstelling en de titel van mijn eerste album”, zegt ze. Vader Herman voegt daaraan toe: “Ik ben bijzonder trots dat ik dit mag zingen.”