Makkelijke vraag, moeilijk antwoord: is suiker verslavend?
In één adem genoemd met heroïne en cocaïne. De ‘gevaarlijkste drug van deze tijd’. Suiker dus. Het is zo verslavend dat er op z’n minst een taks moet worden ingevoerd om de koop ervan af te remmen, bepleitte Paul van der Velpen, directeur van de GGD Amsterdam, maandag in De Telegraaf.
Met de gebruikelijke storm van kritiek en debat als gevolg. Eerst maar eens het Voedingscentrum: dat concludeert dat suiker niet verslavend is omdat ‘als je stopt met suiker je geen onthoudingsverschijnselen krijgt als bijvoorbeeld koorts, slapeloosheid en braken’.
Aanwijzingen voor een verslavende werking van suiker zijn er wel degelijk, volgens Wim van den Brink, hoogleraar Verslavingszorg in het Academisch Medisch Centrum. In Trouw zegt hij: “Ratten, weten we nu, hebben soms zelfs liever suiker dan cocaïne. Je leert ze bijvoorbeeld dat ze op een pedaaltje moeten trappen om beloond te worden met een heel zoet drankje. Dan blijken ratten bereid te zijn heel hard te werken voor een beetje suiker. Stop je met belonen, dan blijven ze nog heel lang op dat pedaaltje trappen in de hoop dat ze alsnog hun beloning krijgen. Om het zeker te weten, zou je ratten niet alleen die suiker moeten geven als beloning, maar daar ook een bestraffing aan koppelen, zoals elektrische schokjes. Vraag is of ze dan nog net zo hard op dat pedaaltje blijven trappen. Dat is verslaving: dat je met iets blijft doorgaan, ook al heeft het akelige gevolgen.” Vooralsnog ontbreekt dus het wetenschappelijk bewijs.
Aart Jan van der Lelij op zijn beurt, hoogleraar endocrinologie in het Erasmus Medisch Centrum, sluit zich in het AD van dinsdag wél aan bij de woorden van Van der Velpen. “Net als alcohol en tabak werkt suiker verslavend. Door het eten van suikers wordt een beloningssysteem in het lichaam geactiveerd. Dit gebeurt ook bij het roken van wiet.”
Suikertaks geen goed idee
Of het wel of niet verslavend is, daar zijn de geleerden het nog niet over eens. Wat vooral opvalt, is dat de verschillende partijen andere symptomen en termen gebruiken om het fenomeen verslaving te beschrijven. Wel zijn ze het allemaal eens over één ding: veel suiker eten is ongezond. Is de suikertaks – al dan niet op basis van het verslavings-argument – die GGD-directeur Van der Velpen suggereert dus een goed idee? Hongarije, Finland en Frankrijk hebben immers al een vorm van suikertaks doorgevoerd.
De geleerden zijn het erover eens dat een taks niet de oplossing is. “Het is veel belangrijker om mensen te wijzen op de gevaren,” vindt Van der Lelij. Het Voedingscentrum doet dat al op zijn site, en geeft tips om de suikerinname te minderen:
* Drink bij voorkeur water;
* Wees voorzichtig met vruchtensappen, want ook hierin zit veel suiker;
* Vervang suikerrijke frisdranken door een light variant;
* Doe geen suiker in je koffie of thee;
* Eet koekjes, chocolade, snoep en gebak bij uitzondering.
Succes met afkicken!
