Toch wil ik geen feminist zijn, en wel hierom
Feminisme is hip. Dat weet ik doordat ik allemaal bijzonder leuke, intelligente, knappe jonge vrouwen om me heen heb die zich met dat thema bezighouden, in kunst, mode, artikelen, op welke manier dan ook. Dat weet ik doordat Heleen Mees de voorkant van HP/De Tijd haalde, Simone van Saarloos de voorkant van Vrij Nederland en Sunny Bergman de voorkant van het Volkskrant Magazine. Dat weet ik, en ik zou graag bij het rijtje willen passen en mezelf een feminist kunnen noemen… maar er zit me iets dwars.
Waarom zou je ‘gelijkheid’ eigenlijk feminisme noemen als je ervan uitgaat dat gelijkheid normaal is?
“Nee,” zegt u nu, en die intelligente, knappe, jonge feministen die ik ken zeggen dan ook: “Nee, het is nog niet normaal.” Eén ervan stuurde me een link door naar dit simpele, grappige diagram op de Huffington Post. Vind je dat mannen en vrouwen gelijke kansen moeten krijgen? Ja, je bent een feminist. Vind je dat niet, dan ben je geen feminist maar een sukkel, daar komt het op neer.
Normaal zijn behoeft geen term
Ja, ik vind dat vrouwen en mannen gelijke kansen moeten krijgen. En ik weet dat het nog niet zo is in de wereld. In de Volkskrant lees ik net de kop ‘Wie vrouw is, staat op achterstand’. Ik vind het ook niet eerlijk dat mijn man het niet kan maken een dag thuis te blijven als onze baby ziek is, omdat er automatisch van uit wordt gegaan dat de moeder – ik dus – dat wel opvangt. (En dat ik wel altijd een dag weg kon blijven als ik een zieke baby had bij werkgevers). Ik weet dat er bij Pauw & Witteman minder vrouwen aan tafel worden uitgenodigd dan mannen, en ik erger me daar ook aan. Ik weet dat de televisie, de media, het bedrijfsleven et cetera nog steeds voor het grootste deel worden bestuurd door mannen, en dat zij meer verdienen. En ik weet dat er plekken zijn op aarde waar vrouwen het nog véél slechter hebben dan mannen, en dan wij.
Maar zolang je het ‘feminisme’ noemt om daartegen te strijden, of daar verandering in aan te willen brengen, doe je net alsof het niet normaal is wat je wilt. Maar iets bijzonders, zelfs iets waarvoor een term is.
Om een vergelijking te maken: als je gelooft dat blanke mensen beter zijn dan gekleurde mensen en je scheldt buitenlanders uit, ben je een racist. Als je níet vindt dat blanke mensen beter zijn dan gekleurde mensen, ben je gewoon, normaal. Daar is geen term voor nodig. Je noemt iemand die geen racist is niet bijvoorbeeld een ‘antiracist’ of een ‘gelijkheidsbeginselaanhanger’. Je kunt namelijk beter de mensen die niet in gelijkheid geloven, benoemen als probleem en niet jezelf.
Oubollige masculinisti
Als we er nu van uitgaan dat alle intelligente mensen op de wereld oprecht vinden dat vrouwen en mannen even interessant zijn, even gek, even mooi en even lelijk, even ingewikkeld, even bijzonder. Dat zij gelijke kansen verdienen en er op een gelijke manier voor beloond moeten worden, en er op een gelijke manier op afgerekend als ze het verprutsen. Als dat nu normaal is. Dan hoef je geen ‘feminist’ te zijn.
Dan kun je de werkgever van mijn man daarentegen wel een ‘erg achterhaalde werkgever’ noemen. En Pauw & Witteman noem je dan een ‘oubollig programma’. Of we verzinnen er een nieuw woord voor, iets onaardigs, voor mensen die zich schuldig maken aan superioriteitsgeloof. Zoiets als ‘masculinisti’? Zo zouden mensen die zich schuldig maken aan on-feministische uitingen of gedragingen weggezet kunnen worden als hopeloos ouderwets of knullig.
Zou dat niet de oplossing kunnen zijn?
Of… willen stiekem helemaal niet dat het opgelost wordt? Omdat de strijd tussen de seksen een van onze meest geliefde bezigheden is en altijd is geweest in de geschiedenis van de mensheid? Wie is beter: jij of ik?
