Spring naar de content

Vijftig jaar Mega Top 50. Een jubileumspeech

Geachte aanwezigen, beste Mega Top 50, welkom.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Klaas Knooihuizen

Nog niet zo lang geleden was het volstrekt normaal dat iemand op zijn achttiende bij een bedrijf kwam werken en pas bij zijn pensioen weer vertrok. Tegenwoordig is twee jaar al een eeuwigheid. De schaarse tigjarige jubileumfeestjes zijn net zo leuk als de herhalingen van The Cosby Show. De jubilaris is doorgaans iemand die nog steeds niet snapt hoe hij een mailtje moet versturen en zijn frustraties daarover uit in langdradige verhalen met belegen moralen. Na een ongemakkelijke speech eten collega’s zwijgend van de slagroomtaart, terwijl ze excuses verzinnen om er zo snel mogelijk tussenuit te kunnen piepen.

Datzelfde gevoel bekruipt me nu, Mega Top 50. Je bestaat vijftig jaar. Dat is niet niets. Maar om eerlijk te zijn: van mij had het niet gehoeven.

Toffe peer
Ooit, voor mijn geboorte, moet je een toffe peer geweest zijn. Je heette ‘Tijd Voor Teenagers Top 10’ en je werd gepresenteerd door Co de Kloet. Ik noem dat een veelbelovend begin. Het werd snel minder. Je begon te worstelen met je identiteit en dat doe je tot op de dag van vandaag. Elke paar jaar veranderde je van naam en lengte. ‘De Daverende Dertig’ was aardig gevonden, maar uit ‘Nationale Hitparade’, ‘Nationale Hitparade Top 100’ en ‘Nationale Top 100’ spreekt nou niet direct een denderende fantasie. Om maar te zwijgen van dat midlifecrisis ‘Mega’ in je huidige naam.

Met je neef, de Top 40, ging het niet veel beter. Als klein jochie was ik groot fan van hem. Mijn broer ook. Toen ik thuiskwam van een schoolreisje naar Ameland, vroeg hij niet: “Hoe heb je het gehad?” Ook zei hij niet: “Dombo is dood.” (Dombo was mijn muis met grote oren (vandaar Dombo) en een nog groter kankergezwel op zijn heup (vandaar dood)). Nee, Mega Top 50, mijn broer verzocht mij te raden wat er op 1 stond in de Top 40. Ik raadde vier keer fout. Het juiste antwoord was Brian May met Too Much Love Will Kill You. Het nummer was van 6 naar 1 gestegen. Sensationeel! Dat ik dit twintig jaar later nog steeds weet, zegt veel over de impact die de Top 40 had.

Schattig platenzaakje
Ik haalde het gedrukte exemplaar van de Top 40 elke week in een schattig platenzaakje in een dorp zeven kilometer verderop. Soms was hij nog niet geleverd. Dan kwam ik een dag later nog eens terug. Gulzig zoog ik de stippen, superstippen, nieuwe binnenkomers en alarmschijven in me op, als een hongerig kalfje lurkend aan de speen van moeders uier.

Niet veel later, Mega Top 50, ging je neef een sponsordeal aan met een niet nader te noemen boerenleenbank. In ons dorp stond een vestiging van die bank. Aanvankelijk was ik blij – dit scheelde zeven kilometer fietsen. Maar de sfeer in die stijve bank was in niets te vergelijken met die in de rommelige platenwinkel. Hooghartige meneren met stropdassen waren druk met het verkopen van irreële hypotheken en deden niet eens hun best om te verbloemen dat ze mij maar een irritant ventje vonden, met mijn gezeur over gratis Top-40-krantjes. Ze begrepen daar niets van muziek, zoals ze later ook niets van wielrennen bleken te begrijpen.

Knalrode kerstservetjes
Heel even dacht ik eraan om over te stappen op jou, Mega Top 50. Maar vergeleken met het krantje van de Top 40 was jij een schreeuwerige reclamefolder. Ik werd onpasselijk van je afzichtelijke logo, met die logge 3D-letters tegen een achtergrond van knalrode kerstservetjes.

De laatste tien jaar holde je verder achteruit. Ooit was je een duidelijke lijst, samengesteld aan de hand van verkoopcijfers van singles. Maar de tijden veranderden en de fysieke single stierf uit. Dat was even slikken, maar het bood ook kansen. Het is tegenwoordig vrij eenvoudig om op basis van downloads en streams een aardig betrouwbare populariteitslijst samen te stellen.

Je vertikt het. Streams tellen maar mondjesmaat mee. Je laat miljarden YouTube-views zelfs helemaal links liggen. Onlangs zei je bij monde van je presentator Bart Arens dat een liedje dat niet op de radio gedraaid wordt, vrijwel kansloos is om in jou terecht te komen. Paradoxaal genoeg telt airplay mee bij de samenstelling van de lijst.

Dit is even zonde als bespottelijk. Je bent doodsbang dat het luistergedrag van subgroepen invloed krijgt op jouw samenstelling, waardoor je brave luisteraartjes weleens zouden kunnen afhaken. Je verkiest luistercijfers boven betrouwbaarheid en democratie.

Beste Mega Top 50, je bent een lafhartige ouwe zak. Ik walg van je.

En dan nu: taart. Ik hoop dat je erin stikt. Eet smakelijk allemaal.

Onderwerpen