Deze twaalf mensen (en één organisatie) krijgen vandaag een Nobelprijs
Het is 10 december, de sterfdag van Alfred Nobel. Sinds 1901 worden op deze dag de Nobelprijzen uitgereikt. Dus ook vandaag is de concertzaal van Stockholm het decor van de uitreiking van de belangrijkste prijzen die te winnen zijn met wetenschappelijk onderzoek. De winnaars zijn al een tijdje geleden bekendgemaakt. Maar wie waren dat ook alweer?
Nobelprijs voor de vrede
De eerste Nobelprijs van 2013 werd dinsdagmiddag al uitgereikt. Traditiegetrouw krijgt de winnaar van de Nobelprijs voor de vrede zijn prijs niet in Stockholm maar in Oslo overhandigd. Dit jaar ging de prijs niet naar een persoon maar naar een organisatie. Het OPCW kreeg de prijs ‘voor zijn vergaande inspanningen om chemische wapens uit te bannen’. De organisatie is op dit moment onder meer belast met het toezicht op de vernietiging van chemische wapens in Syrië.
Nobelprijs voor de economie
De meest recent ingevoerde Nobelprijs is die voor de economie. Die bestaat pas sinds 1969. Dit jaar werd de prijs toegekend aan drie personen. De winnaars, die Amerikaanse mannen, houden zich onafhankelijk van elkaar bezig met de ‘empirische analyse van activaprijzen’, oftewel het ontwikkelen van methoden om trends in aandelenprijzen te voorspellen. Eugène Fama, Robert Shiller en Lars Peter Hansen moeten het prijzengeld van ongeveer negenhonderdduizend euro delen.
Nobelprijs voor de scheikunde
Datzelfde lot is de winnaars van de Nobelprijs voor de Scheikunde beschoren. Ook zíj moeten hun felbegeerde prijs met drie man delen. En ook zij zijn alledrie man en Amerikaan. Martin Karplus, Michael Levitt en Arieh Warshel zetten belangrijke stappen in de ontwikkeling van methoden om chemische reacties te kunnen modelleren met behulp van de computer. De drie brachten volgens het Nobelcomité ‘het experiment naar cyberspace’.
Nobelprijs voor de literatuur
De Canadese Alice Munro werd door het Nobelprijscomitté geprezen om haar ‘meesterschap in het hedendaagse korte verhaal’. In 2009 won Munro al de Man Booker International Prize voor haar gehele oeuvre, dat een groot aantal verhalenbundels omvat. De gezondheidstoestand van de 82-jarige schrijfster maakt het haar onmogelijk om zelf de prijs in Stockholm te komen halen. De prijs wordt daarom opgehaald door haar dochter.
Nobelprijs voor de natuurkunde
De Belgische natuurkundige François Englert en zijn Britse collega Peter Higgs krijgen samen de Nobelprijs voor de Natuurkunde. De twee ontmoetten elkaar pas vorig jaar voor het eerst, maar hielden zich beiden gedurende hun hele carrière bezig met de vraag hoe subatomaire deeltjes massa krijgen. Vorig jaar werd in het CERN-laboratorium in Genève bewezen dat het zogenaamde Higgs-deeltje (vernoemd naar.. jawel!) echt bestaat. Higgs was daarom dit jaar de favoriet voor de prijs, maar moet hem dus delen met Englert, omdat zijn onderzoek naar hetzelfde deeltje eerder werd gepubliceerd dan dat van Higgs.
Nobelprijs voor de fysiologie of geneeskunde
De Nobelprijs voor de Geneeskunde ten slotte gaat wederom naar een drietal. James Rothman, Randy Schekman en Thomas Südhof krijgen de prijs voor hun ontdekkingen omtrent de manier waarop het transport binnen onze cellen werkt.
