Terugblik Utopia: weinig hoop en een bakje aardbeien
Een betere samenleving begint op SBS6. Utopia, het nieuwste geesteskindje van John de Mol, werd daar gisteravond voor het eerst uitgezonden.
De mediatycoon blijkt mateloos geïnteresseerd in het humanistische gedachtegoed van Thomas More, en nam diens boek uit 1516 als uitgangspunt voor zijn zoveelste sociale experiment. “Is it heaven or is it hell?” vraagt de zangeres van het openingsliedje zich af. Ik vraag me af of de zangeres van het openingsliedje weleens naar De Bus, De Gouden Kooi of Big Brother seizoen 2 tot en met 6 of heeft gekeken.
Het concept is in grote lijnen hetzelfde. Een groep mensen leeft afgesloten van de buitenwereld en wordt 24 uur per dag door camera’s gevolgd. Nieuw is dat de vijftien deelnemers (gisteravond sprong vooral de jeremiërende dak- en schoenloze Rienk in het oog) met bijna niets een gemeenschap op moeten bouwen. Hulpmiddelen: een loods, onbewerkte landbouwgrond, wat geld, wat vee en ieder een kist met spullen.
In de eerste aflevering namen de bewoners afscheid van hun familie en geliefden. Peter sluit nog eenmaal snikkend zijn chihuahua in zijn armen en Paul grient om het gemis van zijn ‘meissie’ en vier kinderen. Niet veel later zal hij zich door levenskunstenares Billy laten troosten onder de douche.
Hoewel de jonkies vooral willen feesten, spreekt zwerver Rienk zijn oprechte verlangen naar een betere samenleving uit. Geschiedenis schrijven. Daar hoort tot ergernis van zijn wodkalievende mede-Utopiërs geen alcohol bij. De ware utopie zit in de geest, zegt Rienk. “Ik neem aan dat jullie allemaal het boek hebben gelezen?” Stilte.
Vanessa en Hakim, die al in de eerste week de volgende dialoog over een bakje aardbeien voerden, in ieder geval niet:
Hakim: Kut! Met je aardbeien. Ik stomp je die aardbeien dadelijk in je hol!
Vanessa: Gij bent hier niet de baas!
Hakim: Nee jij ook niet!
Vanessa: Nee ik ook niet nee! Maar de boodschappen waren mijn taak!
Hakim: Optyfen gek! Kankerwijf.
Maar wacht eens even. Met Utopia bedoelt John de Mol natuurlijk gewoon Dystopia. Het programma wil geen harmonieuze samenleving creëren waar gelijkheid, overvloed en tevredenheid heerst. Wie zal zijn televisie afstemmen op een groep mensen die wiegend en eensgezind om een kampvuur zit? Kumbaya my lord.
Thomas More lijkt het voorzien te hebben. Zijn Utopia sloot hij af met de woorden: ‘ik wil toch gaarne bekennen dat er heel veel is in het gemenebest van deze Utopiërs, wat ik voor de landen van onze beschavingskring wel zou wensen. Zou wénsen, al is het met weinig hoop.’
Weinig hoop en een bakje aardbeien.
