José Mujica, de ‘armste’ president van de wereld
Elke buurt heeft er wel een. Zo’n oud, ietwat sjofel gekleed mannetje dat steevast rond het middaguur met zijn driepotige hond voorbij komt schuifelen en iedereen die hij tegenkomt vriendelijk groet.
In Uruguay is dat buurtmannetje de machtigste man van het land. Zijn naam: José Mujica. Waar ambtsgenoten en andere politici graag gekleed gaan in driedelig pak, chillt Mujica het liefst in korte broek en slippers. Negentig (!) procent van zijn inkomen als president van het Zuid-Amerikaanse land geeft hij weg aan minderbedeelden en startende ondernemers.
Maar er is meer. Terwijl Mujica de beschikking heeft over een paleis in de Uruguayaanse hoofdstad, Montevideo, verkiest hij een sober leven in een klein boerderijtje buiten de stad. Zijn enige bescherming bestaat uit twee wettelijk verplichte bewakers en dus die hond met drie poten. Hij woont samen met zijn vrouw en kweekt bloemen, die hij op de markt verkoopt.
En hoe verplaatst El Pepe, zoals hij liefkozend wordt genoemd, zich dan eigenlijk? Voor hem geen eindeloze motorcades en presidentiële limousines. Nee, de beste man rijdt rond in een Volkswagen Kever uit 1987. Bij de jaarlijkse opgave van zijn eigendommen bleek het barrel het enige van waarde dat de president bezit. Prijskaartje: zo’n 1200 euro.
Een beetje Zuid-Amerikaans staatshoofd was ooit lid van een guerrilla-beweging. Mujica is geen uitzondering. In de jaren zestig was hij een guerrillero in de linkse groepering Tupamaros, die geïnspireerd was door de Cubaanse revolutie. Vanwege zijn betrokkenheid bij de beweging zat hij zo’n veertien jaar achter de tralies. Ook zijn vrouw was lid van de rebellenbeweging; zij zit nu in de Senaat. Volgens de president is tijdens die jaren in opsluiting zijn persoonlijkheid gevormd. Zijn radicale gedachtengoed heeft hij inmiddels afgezworen.
Sinds Mujica in 2010 aan de macht kwam, heeft Uruguay een aantal opmerkelijke veranderingen doorgemaakt. Het is het eerste land ter wereld dat de verkoop, consumptie en kweek van marihuana volledig legaliseerde, en ook het homohuwelijk kreeg onder Mujica groen licht. Dit jaar moet de ‘armste’ president ter wereld het veld ruimen voor een opvolger. El Pepe kan zich dan weer volledig aan de verzorging van zijn bloemen gaan wijden.
