De homo universalis van de Europese sport
De wereld draait om zij die zich durven specialiseren. Wie zich niet toelegt op een klein deel van een detail van een deelgebied van zijn vak, kan onmogelijk excelleren. Wie zich breed wil ontwikkelen, of nog erger, op meerdere paarden wedden, gaat onherroepelijk ten onder.Hoe anders waren de dagen van Waclaw Kuchar, misschien wel Europa’s meest veelzijdige sportman aller tijden.
Moed en bewezen diensten
Waclaw Kuchar groeide op in het Polen van het fin de siècle, in een rijke, sportminnende familie. Vader Kuchar introduceerde zijn vier zonen in de geheimen van talloze sporten en bracht ze de liefde voor spel en lichaamsbeweging bij. Voetballen leerden de broers door de trainingsmethode die Abe Lenstra veel later beroemd zou maken: eindeloos met een tennisbal tegen de muur van het ouderlijk huis schieten. (Of zij daar, net als Lenstra, klompen bij droegen, is niet bekend).
De jongens Kuchar gingen voetballen bij het plaatselijke Pogon Lwow. In Waclaws eerste wedstrijd voor Pogon scoorde hij meteen een hattrick. Vrijwel onmiddellijk daarna brak de Eerste Wereldoorlog uit en kon er van voetballen geen sprake meer zijn.
Ook niet in de jaren na de Oorlog trouwens, omdat Polen nog jaren in een gewapend conflict met Rusland en Oekraïne verwikkeld bleef. Net als alle volwassen jongemannen werd Waclaw opgeroepen voor het leger en daarin schopte hij het tot de rang van kapitein. Later zou hij talloze medailles voor moed en bewezen diensten opgespeld krijgen.
In 1920 pakte Waclaw naast het voetbal nog een nieuwe sport op: hij wijdde zich aan de atletiek en op de eerstvolgende nationale kampioenschappen won hij drie gouden medailles: op de 800 meter, op de 110 meter horden en op de 4×100 meter estafette. Met die prestaties verzekerde Kuchar zich meteen voor een startbewijs voor de Olympische Spelen later dat jaar, maar met de nog altijd voortdurende oorlogsdreiging trok het land zich uiteindelijk terug.
Het voetbal ging intussen gewoon door: in 1923 leidde Waclaw Kuchar Pogon naar het landskampioenschap en een jaar later nam hij voor Polen deel aan het Olympische voetbaltoernooi. Dat werd een voor hem uitzonderlijke mislukking, met een 5-0 nederlaag tegen Hongarije.
Ondertussen was Kuchar ook Pools kampioen op de schaats geworden en in 1925 werd hij zevende op het EK. Na dat EK hield hij er trouwens onmiddellijk weer mee op, met schaatsen.
Hij vond er maar weinig aan.
En terwijl de successen van de voetbaltak van Pogon eind jaren twintig langzaam opdroogden, richtte Waclaw Kuchar zich nog een laatste maal op een nieuwe uitdaging: ijshockey. En wederom met succes: in 1933 werd hij ook in die tak van sport nationaal kampioen, als speler van Legia Warschau.
Das war einmal
Polen is trots op de nagedachtenis van Waclaw Kuchar: hij is de naamgever van verschillende middelbare scholen. Soms figureert zijn naam ook nog op de sportpagina’s, in de berichten over zijn kleinzoon, een van Polens beste autocoureurs. Misschien zou hij ook een geweldige motorcrosser zijn, of een briljant veldloper, maar de tijd dat je dat er gewoon naast kon doen, de tijd van diens opa; das war einmal.
