VVD houdt idealenuitverkoop met niet-strafbaarstelling van illegaliteit
De strafbaarstelling van illegaliteit is van de baan. Coalitiepartijen VVD en PvdA bereikten vandaag een akkoord over de maatregel die in het regeerakkoord was voorzien: de strafbaarstelling wordt geschrapt in ruil voor een lastenverlichting van inkomens tussen de 40.000 en 110.000 euro.
Het strafbaarstellingsdossier lag de PvdA zwaar op de maag, en niet alleen de sociaal-democraten. Arie Slob (ChristenUnie) toonde al eens zijn spierballen door te stellen dat het doorvoeren ervan voor zijn partij zou betekenen dat men het (minderheids)kabinet niet meer kon steunen.
De vraag stellen wat een regeerakkoord nog waard is, is inmiddels gerechtvaardigd. Maatregelen die niet tot in detail zijn uitonderhandeld belanden nog wel eens in vage bewoordingen in een regeerakkoord, maar over de strafbaarstelling van illegaliteit was het regeerakkoord kraakhelder:
Naast de moeilijk uit te leggen compromissen met gedoogpartners doet dit het vertrouwen in de politiek en de VVD in het bijzonder, geen goed.
Het is bovendien de tweede keer in korte tijd dat staatssecretaris Fred Teeven (Veiligheid en Justitie, VVD) moet slikken. De door de Dolmatov-zaak toch al verzwakte bewindsman moet na de Volkert-vrijstelling opnieuw incasseren: het ‘zoet’ (de strafbaarstelling van illegaliteit) waar hij zo naar verlangde na het ‘zuur’ (het kinderpardon) krijgt hij niet. Hij rekende op 1x zoet voor 1x zuur, nu heeft hij 2x zuur in ruil voor een lastenverlichting van 300 euro per jaar voor, dixit PvdA-leider Samsom, ‘hogere middeninkomens’ (in totaal gaat het om 500 miljoen euro). Zo gezegd klinkt dat voor de PvdA-achterban als een 3-0 overwinning.
Dat de VVD-achterban gaat morren lijkt dan ook onvermijdelijk. De PvdA vond de strafbaarstelling in eerste instantie ‘symboolpolitiek’. “Een vlag waar ze mee kunnen zwaaien. Zo lang het bij een vlag blijft accepteer ik dat”, zei Diederik Samsom eerder nog. Maar uiteindelijk bleek ook de symboliek van de maatregel bij de PvdA te veel weerstand op te roepen.
Dat deze ruil bij de VVD-achterban qua symboliek misschien wel net zo gevoelig ligt, lijkt partijleider Rutte (en Fred Teeven) te zijn ontgaan. Daar komt bij dat de PvdA waarschijnlijk niet hoeft te bloeden voor de lastenverlichting voor de midden- en hogere inkomens: grote kans dat hij uit meevallers wordt betaald en dat hiervoor geen pijnlijke extra bezuiniging hoeft te worden gevonden.
De symbolische waarde van het niet-strafbaar stellen van illegaliteit is duidelijk hoger dan 500 miljoen euro.
