Hoe de overheid patiënten miljoenen te veel laat betalen voor hun medicijnen
Niet u en ik maar regelfetisjisten en controlefreaks in de Tweede Kamer zorgen ervoor dat de kosten voor medicijngebruik miljoenen hoger liggen dan noodzakelijk. Verrekenen bestuurders van ziektekostenverzekeraars en apothekers hun torenhoge slarissen over de ruggen van consumenten verkregen inkomsten?
Al jaren slik ik allopurinol. Dat moet ik blijven doen tot mijn laatste ademstoot. Elke drie maanden bel ik mijn huisarts voor een herhalingsrecept. Tijdsinvestering voor mij en de huisarts: twee minuten. Een paar miljoen (miljoenen?) Nederlanders doen niet anders.
Voor negentig pilletjes (drie maanden elke dag een pil) betaal ik €9,10. “Als ik u voor een half jaar pilletjes had mogen geven, dan betaalt u slechts €3,38 extra. Dat is €12,48. Bij een levering voor een heel jaar zou u per pilletje nog minder hoeven betalen. Voor de levering van deze pilletjes krijgen wij als apotheek €6,25 per keer,” aldus de huisarts.
Ruim 17,5 miljoen euro
Even rekenen: 4 x 9,10 = €36,40 voor een jaar pilletjes. Wanneer ik mijn bijdrage in het salaris van de apotheker van 4 x €6,25 (€25) daarvan aftrek, dan betaal ik voor 360 pillen €10,40. Kon ik voor een half jaar bestellen, dan betaal ik €24,96. Ervan uitgaande dat een miljoen mensen in Nederland hetzelfde pilletje gebruiken, hetgeen een zeer voorzichtige schatting is, betekent dit dat we minstens €11.440.000 (spreek uit: elf miljoen en vierhonderdveertig duizend euro) te veel betalen. Op jaarbasis zou daar dan nog, afgezien van de geringere kosten per pilletje, een bedrag van €6,25 per bestelling bovenop komen. Dat levert een te veel betaald bedrag op van €17.690.000. Let wel, het gaat slechts om het gebruik van één pilletje, dat trouwens in 2013 €7,88 per leverantie kostte (prijsverhoging in 2014: 15,48 procent!!). Bij alle overige pillen zijn de verschillen soms nog dramatisch anders.
Daarmee zijn we er nog niet. Bij monde van Kristof Franse van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) in Utrecht, ontvangen huisartsen vanaf 2010 voor het uitschrijven van herhaalrecepten een vergoeding middels een opslag op het inschrijftarief. Concreet: iedere huisarts ontvangt een gemiddelde vaste vergoeding van €11,42 (2013) per patiënt, ongeacht het aantal herhaalrecepten dat hij uitschrijft. Hebben we niet zoiets als ruim zestien miljoen inwoners? Ik wil de uitkomst van de vermenigvuldiging niet zien. Maar ruim 180 miljoen voor het uitschrijven van vier herhalingsrecepten in vier keer twee minuten, is een riante vergoeding.
Die kunnen we toch makkelijk schrappen? Patiënten melden zich vanzelf wel bij de arts wanneer er iets mis is met de medicatie. Dan is er sprake van een consult en krijgt de huisarts daar al een extra vergoeding voor. Hij kan het voorgeschreven medicijn aanpassen tijdens dat consult. Meldt de patiënt zich niet, dan is het uitschrijven van een herhalingsrecept niet meer dan een automatische handeling die nauwelijks iets hoeft te kosten.
Overheidsbeleid
Ik vraag verzekeraar AnderZorg om ‘opheldering’. Hun antwoord: “Apotheken mogen voor maximaal drie maanden medicijnen meegeven. Het kan immers voorkomen dat u onverwachts dit middel niet meer mag gebruiken of komt te overlijden. Dit beleid is door de overheid vastgesteld en wordt dus niet door de zorgverzekeraars bepaald.”
Kan het stiefmoederlijker?
Stel in het ergste geval dat tien procent van de patiënten in een jaar overlijdt en voor een jaar de pillen waar ik het in dit voorbeeld over heb nog in de kast heeft liggen, dan moeten we iets meer dan drie miljoen aan tevergeefs uitgedeelde pilletjes weggooien. Resultaat? Nog steeds een besparing voor de consumenten van ruim 14 miljoen.
Tips
In Portugal kocht ik vorige maand overigens zonder recept de A-kwaliteit (in Nederland niet verkrijgbaar) van de pilletjes die ik elke dag moet slikken. Kosten 50% van wat ik in Nederland moet betalen.
Tip 1: Komt u niet aan de grens waarbij teruggave van gemaakte ziektekosten vergoed wordt? Vraag uw apotheek dan hoeveel uw medicijnen kosten. Ze zijn verplicht de prijs te vermelden op de doosjes waarin ze u de pillen leveren. Bent u komende vakantie in het buitenland stap dan een apotheek binnen. Er zijn maar weinig landen waar de overheid de medicijnverstrekking zo heeft dichtgetimmerd als in Nederland.
Tip 2: Controleer uw verzekeringsmaatschappij. Direct zelf betalen van uw medicijnen bij de apotheek is soms voordeliger omdat verzekeringsmaatschappijen u soms een hoger bedrag doorberekenen voor geleverde medicijnen dan welk in de apotheek betaald zouden moeten worden. Komen de totale kosten in een jaar uit boven het bedrag van de verplichte eigen bijdrage dan dient u alsnog de kwitanties ter vergoeding in.
Tip 3: Vraag uw huisarts het medicijn voor minimaal zes maanden voor te schrijven. Mag hij doen wanneer u zegt dat u een poos naar het buitenland gaat. Niemand neemt het u kwalijk wanneer u liegt voor een besparing van zeventien miljoen.
Noel Servaes is onder meer oud-hoofdredacteur van onderwijsblad Van Twaalf tot Achttien. Reageren kan in de reactiepanelen of via [email protected]
