Spring naar de content

Moordvrouwen. Of: wat vrouwen zoeken bij gewelddadige mannen

Ze horen leven te geven, niet te nemen. Wat zoeken vrouwen dan bij types als Charles Manson, Jeffrey Dahmer of Marc Dutroux? De Belgische profiler Danièle Zucker legt het uit.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: De Redactie

In de laatste en uiterst omstreden roman van Kristien Hemmerechts, die begin dit jaar verscheen – De vrouw die de honden eten gaf – legt zij Michelle Martin, de vrouw van Marc Dutroux, een soort apologie in de mond die erop neerkomt dat ze onmogelijk zo ‘slecht’ kan zijn als iedereen denkt, omdat ze altijd zo’n goede, zorgzame moeder is geweest voor haar eigen drie kinderen. “Ik ben de meest gehate vrouw van België,” mokt het personage dat in Hemmerechts’ boek Odette wordt genoemd, “maar over een moeder-moordenares als Geneviève Lhermitte maakt niemand zich druk, die is nu alweer bijna vergeten, terwijl die vrouw haar eigen kinderen met een mes de keel heeft doorgesneden.”

En dat terwijl aan haar eigen handen niet eens ‘bloed kleeft’, omdat ze in feite ‘niets heeft gedaan’ en alleen maar iets heeft nagelaten: namelijk de twee meisjes die opgesloten zaten in de kelder van Dutroux, Julie en Mélissa, te eten geven in de periode dat Dutroux zelf een paar maanden in de gevangenis zat. Dat vindt ze een grove onrechtvaardigheid in het oordeel dat buitenstaanders over haar uitspreken. En bovendien beroept de Michelle Martin zoals Hemmerechts haar neerzet zich niet alleen op een ongelukkige jeugd, als kind van een vroeg gestorven vader en een liefdeloze, kille moeder, maar bovenal op het feit dat Dutroux haar volledig in zijn macht had en haar kon besturen als een marionet. Ze zou te bang voor hem zijn geweest om in te grijpen.

“Als Michelle Martin die twee meisjes gewoon te eten had gegeven, was het misschien beter met ze afgelopen, en dat begrijpt men niet van haar,” beweert Danièle Zucker, een van Europa’s specialisten op het gebied van profiling. “En al helemaal niet omdat ze op het moment dat ze voor die keus stond zelf zwanger was van haar derde kind. Dat wijst op een eigen aardige vorm van denial, alsof ze een hand voor haar ogen heeft gehouden om het maar niet te hoeven zien. Maar ja, wat daar eventueel aan gefaked is weet ik natuurlijk niet, ik ken haar niet.”

“Wat wel typerend is voor een geval als dit, is dat de vrouw in kwestie een heel laag zelfbeeld heeft, wat het voor de man met wie ze een koppel vormt gemakkelijk maakt om haar te bespelen en te brainwashen. Maar dat gebrek aan eigenwaarde verklaart niet alles, er moeten ook nog andere elementen aanwezig zijn, zoals het begrip hybristofilie in de psychiatrie: het verschijnsel dat sommige vrouwen zich onweerstaanbaar aangetrokken voelen tot een man die moordt, verkracht of overvallen met geweld pleegt.

“Wat die vrouwen zoeken bij zo’n man – dat is een lastige vraag, want daar is nog maar weinig onderzoek naar gedaan. Wat ik wel weet is dat de verliefdheid van zo’n vrouw vaak alleen stand houdt zolang die man opgeborgen zit in de gevangenis. Het potentiële ‘geweld’ dat die man vertegenwoordigt vinden sommigen seksueel opwindend, alsof dat bij uitstek ‘mannelijk’ is, maar wel op veilige afstand.

“Maar er zijn ook vrouwen die zo’n man koste wat kost willen ‘redden’ en ervan genieten dat ze zo een enorm belang krijgen in zijn ogen. Want je moet niet vergeten dat zulke langgestrafte delinquenten zich te pletter vervelen in de gevangenis, en dus wordt de vrouw die liefdesbrieven aan ze schrijft erg gewichtig: daar kijkt hij reikhalzend naar uit. Dat geeft haar extreem veel macht, zij trekt aan de touwtjes, en dat is vooral heel verleidelijk voor een onzekere, afhankelijke vrouw die als kind heeft ervaren dat ze bijna nergens macht over kon uitoefenen.

“En dan zijn er natuurlijk ook nog vrouwen die verder gaan en een echte relatie met zo’n man aanknopen, omdat ze zelf een narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben, of een borderliner zijn, en eigen perverse fantasieën koesteren waarin geweld een sleutelrol speelt. In dat geval is de kans meteen veel groter dat het niet bij een vrijblijvende flirtation blijft, maar dat ze ook werkelijk met die man in zee gaan en zijn handlangster worden. Zo’n vrouw gebruikt haar partner in crime om via hem iets te beleven wat ze in eigen beheer misschien niet had gedurfd.”

Lees het hele interview met profiler Danièle Zucker in het nieuwste nummer van HP/De Tijd, dat nu in de winkels ligt. Bekijk hier de overige onderwerpen, of sluit hier een voordelig (proef)abonnement af.