Wiebes gaat nu over benzine, drank, tabak en… boeken!
Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën krijgt het almaar drukker: hij kreeg al het halve land over zich heen vanwege de hoge belastingtarieven op benzine, tabak en drank waardoor alle Nederlanders uit de grensstreek in het buitenland gaan shoppen. En nu wordt hij ook nog lastiggevallen over de BTW op e-books. Twee CDA-Kamerleden stelden er deze week (eindelijk) vragen over aan Wiebes. Teneur: Nederland is weer eens het braafste jongetje van de klas.
De vragen over e-books zijn ditmaal niet gesteld door een op de Moedermavo mislukte ICT’er, maar door twee degelijke experts op het gebied van belasting, Pieter Omtzigt en Pieter Heerma. Zij wijzen de staatssecretaris er eerst even fijntjes op dat het onderwerp, het grote verschil tussen BTW op e-books tussen de verschillende EU-landen, al in 2013 in de Kamer is behandeld, en dat er, ondanks een aangenomen motie, sindsdien in Den Haag en Brussel weinig of niets is gebeurd, althans niets dat de openbaarheid heeft gehaald.
In de vragen staat dat, zoals op deze plek al diverse keren vastgesteld, landen als Luxemburg en Frankrijk zich niets aantrekken van Europese richtlijnen over de BTW op e-books. Die zou hoog (tussen 18 en 21 procent) moeten zijn omdat een e-book volgens Europa een dienst is en geen product. Frankrijk heeft echter het tarief verlaagd naar 5,5 procent, met als argument ‘de bescherming van de Franse cultuur’. Luxemburg zit zelfs op 3 procent, niet uit edele motieven, vermoeden wij, maar uit pure hebzucht. Alle grote verkopers van e-books (Apple, Amazon, Kobo) zitten inmiddels in het groothertogdom en bedienen van daaruit klanten in heel Europa.
Wat de gevolgen daarvan zijn werd de afgelopen week heel duidelijk: de Nederlandse uitgeefwereld dreigt letterlijk om te vallen en moet de kapitale grachtenpanden in de Amsterdamse binnenstad noodgedwongen verlaten. Ook de boekconsument kiest er blijkbaar steeds vaker voor om in het buitenland te gaan shoppen: je hoeft er niet eens de deur voor uit, want alles speelt zich online af. Al valt de Nederlandse uitgevers ook wel te verwijten dat ze te laat en te langzaam hebben ingespeeld op de komst van e-books. En toen ze er eenmaal mee begonnen, vroegen ze woekerprijzen, ook dat nog.
Omtzigt en Heerma wijzen er in hun vragen ook op dat Belgische krantenuitgevers hun klanten voor een digitaal abonnement zelfs 0 procent BTW in rekening brengen, hoewel een digitale krant Europees gezien net zomin een product is als een digitaal boek. Laten we hopen dat Wiebes, die bij zijn aantreden een daadkrachtige en energieke indruk maakte, deze zomer niet alleen de problemen van de pomphouders in de grensstreek, maar ook die van miljoenen boekenlezers in dit land kan oplossen.
