Spring naar de content

Wanhoopsoffensief ECB bewijst: Dijsselbloem’s crisis nog lang niet over

Donderdag was het om respectievelijk 13:45 uur en 14:30 uur zover. Om 13:45 uur kwam het rentebesluit van de ECB en dat was geheel conform de verwachtingen: een geringe verlaging – veel ruimte was er ook niet meer – leidend naar een negatieve depositorente voor de banken bij de ECB.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Dr. Doom

De Europese beurzen begonnen voorzichtig te stijgen en vanaf 14:30, het moment waarop Mario Draghi’s persconferentie begon, zette de stijging zich flink voort. Draghi toverde in wat een van de langste persconferenties van de ECB moet zijn geworden een hele trits maatregelen tevoorschijn. Zo ongeveer alles wat de financiële wereld had kunnen bedenken op het direct opkopen van staatsobligaties na. Dat laatste zou hij zelf misschien wel gewild hebben maar inmiddels weten we dat er in Frankfurt flinke gevechtshandelingen hebben plaatsgevonden tussen de diverse leden van het bestuur die in het dagelijks leven veelal directeur van een centrale bank zijn. Zo ook Klaas Knot. Met name Nederland en Duitsland, zeg maar: de muis en de olifant, zouden er mordicus tegen zijn geweest en aangezien Duitsland betaalt…..

De toelichting van Draghi bevatte ontluisterende elementen. Bijna alle positieve indicaties van de afgelopen maanden werden afgezwakt, de negatieve nog verder naar beneden bijgesteld.

Met een vier jaar lopend programma van 400 miljard, luisterend naar de poëtische naam TLTRO (die tweede ‘T’ staat voor ‘targeted’), krijgen banken andermaal de kans om hun kerntaken eindelijk eens serieus op te pakken: lenen aan de private sector en daarbinnen vooral aan het bedrijfsleven.

Al eerder introduceerde de ECB de LTRO – met één ‘T’ dus – en onder dat programma konden banken tegen een rente van 0,25 procent bij de ECB lenen. Ook toen was het de veronderstelling dat daarmee de kredietverlening op gang zou komen, in de praktijk kochten banken daar staatsobligaties van. Dat was lekker verdienen met een marge van een paar procent.

Om dat nu te voorkomen staat er op het nieuwe programma een controle. Wordt het geld niet uitgeleend aan de private sector, dan moet het worden terug betaald. Het controlemoment is er in 2016.

Ik denk dat de champagne in menig boardroom van de banken is opengegaan want als de sanctie alleen maar is dat je moet terugbetalen – en niets meer – dan zou ik lekker lenen bij de ECB, nog steeds tegen 0,25 procent, en nog twee jaar inschrijven op al die kort lopende staatsobligaties van landen als Ierland, Griekenland en Portugal. Die worden na een half of heel jaar al weer afgelost – desnoods na twee jaar – en dan kleur je als bank keurig binnen de lijntjes van de ECB. Met een vette winstmarge, met nauwelijks nog risico.

Dat zien we in 2016 dan wel weer, dat ook dit programma z’n doel grotendeels zal missen.

Wat Draghi vooral bood was een blik op de Kleren van de Keizer van Jeroen Dijsselbloem. Terwijl die de crisis voorbij verklaarde stelt Draghi eigenlijk dat de vlammen uit het dak dreigen te slaan.

Dr. Doom is een pseudoniem. Als belegger is hij verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Beleggingsvereniging Fibonacci. Op het moment van het schrijven van deze column heeft de vereniging posities in Ahold, Akzo Nobel, ASML, DSM, Heineken, Philips, Shell en Unilever en is Neutraal in de AEX. De positie in de AEX is kortlopend en wisselt regelmatig. Die kan dus nu al anders zijn. Volg Dr. Doom op Twitter.