Interview Martin Koolhoven: ‘Alle telefilms mogen van mij op YouTube of Vimeo’
Een regisseur die zijn eigen film op het internet plaatst zodat de hele wereld hem gratis kan zien, dat hoor je niet vaak. Ja, wel van beginnende arthouse-regisseurs, maar niet van filmmakers die productiemaatschappijen miljoenen opleveren en aan wie gerespecteerde acteurs hun doorbraak te danken hebben. Martin Koolhoven deed het wel.
Het gaat om Suzy Q uit 1999, de telefilm die hij voor de publieke omroep regisseerde en waarmee behalve hijzelf ook Carice van Houten haar filmdebuut maakte. Afgelopen zaterdag zette hij de complete film op YouTube.
— Martin Koolhoven (@MartinKoolhoven) July 19, 2014
Waarom? Wij vroegen het hem.
Had u nu The Stones en Hendrix maar niet onder de film gezet.
“Nou, nee. Een film waar Mick Jagger in wordt genoemd, maar waar geen muziek van The Rolling Stones in zit, dat zou raar zijn. Ik wist destijds dat de film daardoor niet op dvd uitgebracht kon worden of de bioscoop in kon; ik ging er gewoon van uit dat we het voor televisie zouden maken. Wat ik niet wist, was dat de vraag zou komen om de film daarbuiten nog leven te geven.
“De meest serieuze vraag kwam uit Frankrijk, waar ze hebben hem in de bioscoop wilden uitbrengen. Of ik er geen andere muziek onder wilde hebben. Dat heb ik nooit gewild. De film is zoals-ie is.”
En de Nederlandse burger heeft daar belasting voor betaald, dus moet die het recht hebben om hem alsnog te zien.
“Suzy Q is een telefilm, voor honderd procent gefinancieerd door de burger. Gewoon gemeenschapsgeld dus. Na een paar jaar verlopen de televisierechten, en ik vind het raar dat je hem dan nergens meer kan zien. Je zou ze gewoon via uitzendinggemist.nl terug moeten kunnen zien. Dat geldt voor alles wat de publieke omroep produceert.”
U bent geen voorstander van het plan om tegen betaling programma’s op uitzendinggemist beschikbaar te maken?
“Dat zou ik best wel schofterig vinden. De publieke omroep mag niet ergens geld voor vragen waar al met gemeenschapsgeld voor is betaald.”
Is het de taak van een regisseur om een film gratis op het internet te zetten?
“Ik vind mezelf moreel de eigenaar van de film, ook al is dat juridisch niet zo. En ook bij schrijfster Frouke Fokkema, zonder wie de film nooit had bestaan. Volgens mij liggen de rechten nu bij de producent, Emjay Rechsteiner. Die heb ik niks gevraagd, maar ik denk dat hij mijn actie wel kan waarderen.”
Waarom heeft u dit eigenlijk niet veel eerder gedaan?
“Omdat ik nog niet eerder op het idee kwam. Iemand vroeg me: mag ik Suzy Q zien? En ik die vraag heb ik al vaak genoeg gekregen. Maar dat gaat dus lastig. Toen heb ik een tweet geplaatst.”
Kan iemand niet gewoon een keer Suzy Q op Pirate Bay gooien? — Martin Koolhoven (@MartinKoolhoven) July 16, 2014
“Iedereen viel over me heen. En vrij snel verscheen er een versie op The Pirate Bay, maar dat bleek een heel slechte versie te zijn. Die was zo slecht dat ik hem zelf op YouTube heb gezet.”
En de rechten van The Stones en Hendrix dan?
“Het leuke is dat ik binnen een uur een mailtje van YouTube kreeg waar mij werd gevraagd of ik die muziek had gebruikt. Dat klopt, zei ik, dus als ik me niet vergis, gaan nu eventuele reclame-inkomsten die YouTube ophaalt gewoon terug naar hen.”
Gratis verspreiding via The Pirate Bay en YouTube moet dus kunnen?
“Het is ingewikkeld. Aan de ene kant snap ik dat mensen een film van het internet downloaden als ze ’m niet op een eenvoudige en betaalbare manier kunnen vinden. Maar het is niet goed. Zeker het downloaden van films die net uit zijn in de bioscoop, dat is misdadig.
“Maar ik heb helemaal geen zin in die discussie over downloaden. Mensen zijn er zo fanatiek over, en dat begrijp ik niet. Ik vind gewoon dat film makkelijk beschikbaar moet zijn, via welk kanaal dan ook. En wat betreft telefilms, die mogen van mij allemaal op YouTube of Vimeo staan. Ze zijn betaald uit gemeenschapsgeld, dat moet gewoon te zien zijn.”
