Gaat ‘Disneyland’ Barcelona ten onder aan eigen succes?
Ik woon in Disneyland. Zo voelt het althans in de maanden juli en augustus, wanneer Barcelona wordt overspoeld door toeristen. Overal rijen wachtende mensen, overal verkopers, overal muziek. Een rustig plekje vinden op het strand of even snel een nieuwe broek kopen? Vergeet het maar.
In de wijk waar ik woon – géén gezellige pleintjes, grote toeristische trekpleisters of hippe winkeltjes – valt het nog mee. Maar Barceloneta is een ander verhaal. In de oude visserswijk, grenzend aan het populaire zandstrand, moet je in de zomermaanden geen haast hebben. Het fietspad en de supermarkt worden standaard versperd door guiris (scheldwoord voor Europese/Amerikaanse buitenlander).
Als ik me als guiri al zo erger aan die ‘andere’ guiris, kunt u zich wellicht voorstellen hoe het is voor de Catalanen die al generaties lang in de wijk wonen. Zij hebben gezien hoe hun stad langzaamaan veranderde in één groot pretpark.
De Olympische Spelen van 1992, waarvoor het zandstrand werd aangelegd en veel wijken in de stad een flinke opknapbeurt kregen, hebben hier een belangrijke rol in gespeeld. Opeens werd Barcelona een aantrekkelijke vakantiebestemming, waar zon, zee en strand gecombineerd kon worden met shoppen en cultuur. De opkomst van de goedkope luchtvaartmaatschappijen gaf het laatste zetje: opeens lag de Spaanse havenstad voor heel Europa binnen handbereik.
Waar het toerisme in eerste instantie vooral een welkome bron van inkomsten was voor Barcelona en zijn inwoners, lijkt dat gevoel nu omgeslagen. De Barcelonezen zijn het meer dan beu. Met name de dronken vakantiegangers veroorzaken ergernis. Er wordt geklaagd over plas en kots in de straten, geluidsoverlast en respectloos gedrag naar bewoners en winkelpersoneel. De druppel was een stel dronken Italianen die naakt door de supermarkt renden.
Vorige week gingen inwoners van Barceloneta tot twee keer toe de straat op om te protesteren tegen de dronken toeristen die hun wijk onveilig maken. Illegale huizenverhuur is volgens hen de belangrijkste oorzaak van de problemen. Appartementen worden zonder vergunning (en tegen een hoge prijs) verhuurd aan toeristen, waarmee de oorspronkelijke bewoners worden verdreven.
Uit onderzoek van de Catalaanse krant La Vanguardia blijkt dat 14 tot 15 procent van het nationaal inkomen van Barcelona afkomstig is uit het toerisme. Ook hebben duizenden mensen in de regio werk dankzij de miljoenen guiris die jaarlijks naar Barcelona komen. Niet zo zeuren dus, hoor ik veel niet-Catalanen zeggen.
Maar voor de Barcelonezen lijkt geld even geen rol te spelen. Zij willen hun stad terug, en snel een beetje. Over een maand, wanneer het grootste deel van de toeristen weer naar huis is, zal de rust wederkeren. Totdat eind juni volgend jaar de poorten van het pretpark weer worden geopend…
