Waarom de nieuwe Sinterklaasliedjes karaktermoord zijn
Hij vond de sinterklaasliedjes al te ouderwets, en met het steeds opborrelen van de Pieten-discussie vond Paul Passchier het hoogst tijd voor verandering. Vijfentwintig sinterklaasliedjes zijn door Sesamstraats tekst- en liedjesschrijver veranderd. Wat wijzigde hij, en wat moeten we daar van vinden?
De omgebouwde liedjes, die wellicht deze winter al door de gangen en lokalen van ons basisonderwijs galmen, zijn op drie vlakken herzien, en de ene wijziging is beduidend discutabeler dan de andere. Eerst de meest triviale: ouderwetse gebruiksvoorwerpen en woorden.
Ouderwetse woorden
Geen kind dat vandaag de dag nog weet wat een bonten harlekijn of een bromtol is, en ook een setje schaatsen staat met de vele druilwinters in het verschiet niet op een doorsnee verlanglijstje. Dat Passchier zulke woorden vervangt door het modernere ‘net chocolademunten’ is logisch. Maar naast wat eigentijdse renovatie neemt Passchier met zijn liedjes ook duidelijk stelling in de Pietendiscussie die dit jaar in alle hevigheid losbarstte.
Kleurloze compagnons
Piet en Sint zijn in de nieuwe versies duidelijk gelijkwaardig geworden, het woord ‘knecht’ is overal geschrapt en vervangen door ‘Piet’, die daarmee een flinke promotie heeft gekregen. Ook wordt niet langer vermelding gemaakt van de gezichtskleur van Sinterklaas’ compagnon. Vooral dat laatste gegeven zou wel eens voor groot ongenoegen kunnen zorgen bij de grote groep die geen regenboogpiet wil, maar een door de schoorsteen bevuilde pakjesbezorger. Toch is een dergelijke verandering geen verrassing te noemen nu een aanzienlijk deel van de landgenoten meer begrip lijkt te hebben voor de teksten die als racistisch worden ervaren. Het derde aspect waarop de liedjesschrijver flink wat heeft uitgegumd komt echter onverwacht, en dreigt het unieke karakter van Sinterklaas te vermorzelen.
Zoetsappige cadeautjesbelofte
De liedjes zijn namelijk omgetoverd in een zoetsappige cadeautjesbelofte, van de mix van blijdschap en angst waarmee kinderen bij de Goedheiligman op schoot kruipen mag duidelijk alleen de eerste overblijven. Sinterklaas en Piet zijn kindervrienden geworden op de manier waarop een moeder geen moeder, maar de beste vriendin van haar eigen dochter wil zijn. Gezellig laten ze samen een tattoo zetten, de opvoeding ondergeschikt aan de vriendschap.
Ook Sinterklaas en Piet is hun opvoedkundige functie ontnomen door Passchier, die iedere zin schrapte waar ook maar wordt gehint naar het bestaan van een voorkeur voor brave kindertjes of een roe. Nee, Sinterklaas houdt echt van iedereen even veel, ook de grootste raddraaiers zien hun complete verlanglijst verzilverd worden in december.
Waarom mogen Sint en Piet geen opvoedkundige rol hebben en kinderen aansporen om braaf te zijn? Daar zit hem namelijk de grote kracht van het Sinterklaasfeest. De mix van lichte dreiging – licht, want ik heb nooit vernomen dat een kind daadwerkelijk in de zak naar Spanje is afgevoerd – en grote blijdschap is wat Sinterklaas zo’n bijzonder feest maakt. Opletten of de Luisterpiet niet merkt wat je nu weer uitvreet. Als dat kleine beetje spanning compleet verloren gaat hebben we er in Nederland gewoon een zoetsappig, betekenisloos feest bij, dat tot weinig anders dient dan ouders met getrokken portemonnee richting de Intertoys en de Bart Smit te drijven.
Hopelijk blijven de oude teksten bestaan naast de nieuwe versie, ondergetekende zal in ieder geval uit volle borst zingen over stoute kinderen die met de roe krijgen op vijf december. En wat zachter, voor de luisterpieten:
Sinterklaas is jarig
Zet ‘m op de pot
Oh wat zal hij stinken!
Doe de deur op slot
