Waarom ‘Heel Holland Bakt’ miljoenen kijkers trekt
Er was een tijd dat koks als Jamie Oliver en Gordon Ramsay over de hele wereld televisiekijkers trokken met hun programma’s. Life & Cooking, Born2Cook en foodzender 24 Kitchen werden gretig bekeken door culinaire sensatiezoekers. Zelf zapte ik, als iemand maar weinig met koken heeft, bij zulke programma’s altijd snel naar iets anders. Tot ik Heel Holland Bakt ontdekte.
In een verveelde zondagse bui stemde ik af op het bakprogramma, puur omdat ik vanwege het tijdstip en het overige aanbod niet wist waar ik anders naar moest kijken. Martine Bijl, die ik nog kende van Het zonnetje in huis en de HAK-reclames, was in beeld. Mijn moeder, bij wie ik op bezoek was, riep: ”Hé, Martine Bijl, wat leuk om die weer eens op tv te zien.” Daarna draaide de camera naar een tafel vol met mierzoete baksels waarvan het water me in de mond liep. Wat me meteen opviel, was dat Martine veel lachte, net als de kandidaten met wie ze zo nu en dan een onderhoudend, gemoedelijk gesprekje voerde.
Het programma was net begonnen, en ik zag hoe de kandidaten beslag mixten, taarten begoten met chocoladesaus of gespannen in ovens tuurden. Wat frappant was: er klonken geen sensatiemuziekjes, er waren geen huilende kandidaten of hartverscheurende scènes; de sfeer had eerder iets sereens. De bakkende kandidaten zaten in de stress, maar op een gemoedelijke wijze. Een grijzende man viel af, maar het afscheid verliep zo snel en pijnloos mogelijk, zonder drama. Zoiets realistisch had ik een tijdje niet gezien. Ik werd er vrolijk van.
Heel Holland Bakt wil een programma zijn dat blijheid uitstraalt, met ‘positieve tuttigheid’, en is in die opzet geslaagd. Het werkt voor een televisiekijker (als ik) verfrissend om kandidaten te zien rommelen met baksels, terwijl ze ook om zichzelf kunnen lachen. De focus ligt niet op de onderlinge strijd, kandidaten bieden elkaar juist een helpende hand. Het zijn doodnormale mensen, die in het dagelijks leven tramchauffeur, aardrijkskundedocent of huisarts zijn. Acteurs, BN’ers en maniakale mafkezen hoef je niet te verwachten. De jury blijft respectvol en volwassen reageren als een kandidaat met een misbaksel komt aanzetten. En dat neemt het publiek, dat doorgaans de nodige waanzin gewend is, de programmamakers gezien de kijkcijfers zeer in dank af.
Het succes van Heel Holland Bakt uit zich niet alleen in de kijkcijfers. Inmiddels is er ook een productenlijn van het programma, waarvan de winst naar de BBC gaat. Omroepbaas Jan Slagter van MAX vindt die commercialisering jammer, want het doet ‘het programma geen goed‘. Heel Holland Bakt is daardoor in vele opzichten bijzonder. En o ja: de aanblik van de lekkerste chocoladetaarten, roomsoezen en appeltaarten doet natuurlijk ook iets…
