Onthullend: dit zijn de ‘verheugende’ belastingtrucs die grote bedrijven toepassen
MET UPDATES – Multinationals ontwijken voor miljarden aan belasting via afspraken met de Luxemburgse belastingdienst. Niets nieuws onder de zon, dat was al langer bekend. Maar voor het eerst zijn dit soort constructies echter zichtbaar, nadat internationale onderzoeksjournalisten de beschikking hebben gekregen over duizend van die constructies.
Ze zijn afkomstig van accountantsbedrijf PwC en geven dus alleen maar inzicht in afspraken van klanten van PwC die ze met één belastingkantoor in Luxemburg hebben gemaakt. Het gaat dus om het topje van de ijsberg, waarmee naar verluidt in totaal honderden miljarden euro’s aan belasting zijn gemoeid die grote bedrijven niet hoeven af te dragen. Nieuwsuur besteedde gisteravond aandacht aan de documenten, die een uniek blikje achter de schermen geven: over hoe geld op reis gaat, in verschillende bedrijven en stichtingen wordt gepompt om vervolgens (bijna) belastingvrij weer terug te keren. De meeste van die routes lopen via Luxemburg, zoals is te zien in onderstaande animatie.
Het gedrag van bedrijven is op zich logisch. Om je concurrentiepositie te verbeteren is het de kunst zo min mogelijk belasting betalen, zolang je maar opereert binnen de grenzen van de wet. Maar de kritiek zwelt al enige tijd aan: alleen grote bedrijven zijn in staat om dergelijke constructies te bedenken en uit te voeren, terwijl overheden hun belastinggeld linksom of rechtsom toch binnen willen krijgen: dat gaat dus via extra belasting voor burgers en de boekhandel op de hoek die niet in staat is zijn belastingafdracht via trucs te verlagen.
Door het inkijkje zal die kritiek enkel toenemen, maar de grote vraag is of er ook echt wat aan gaat gebeuren. En laten we daarvoor eerst de hand in eigen boezem steken. In Nederland zijn we zeker niet onbekend met brievenbusfirma’s die belasting ontwijken door zich hier te vestigen. In een gisteren uitgebracht rapport van de Algemene Rekenkamer wordt nog geconcludeerd dat Nederland net zo’n aantrekkelijk fiscaal klimaat heeft als Luxemburg; staatssecretaris Wiebes van Financiën gaf aan ‘verheugd‘ te zijn over de uitkomsten.
Een einde maken aan deze vorm van belastingontwijking door grote multinationals lukt alleen als landen daar collectief toe besluiten. In Europees verband zal er dan ook onderzoek naar worden gedaan, onder leiding van Europese Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker. Precies, de man die van 1995 tot 2013 premier van Luxemburg was.
Bekijk hieronder de uitzending van Nieuwsuur, waarin onder meer de ontwijking van een fonds van ING onder de loep wordt genomen.
UPDATE: De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet. De ministers van Financiën van Frankrijk, Duitsland en onze Jeroen Dijsselbloem uiten kritiek op het Luxemburgse belastingstelsel.
UPDATE 14.30: De Duitse eurosceptische partij Alternatief voor Duitsland (AfD) wil dat de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker zijn functie voorlopig neerlegt. Het is voor AfD-voorman Bernd Lucke onvoorstelbaar dat de regeringsleider niets wist van de hulp die de autoriteiten boden bij belastingtrucs. Commissievoorzitter Juncker moet nu een onderzoek doen naar premier Juncker, aldus Lucke. ,,Dat is een absurde situatie.”
