Waarom het e-book in Europa nog niet doordringt
Hoewel enig cultureel snobisme de gemiddelde Europeaan niet vreemd is, is dat toch niet de allesbepalende factor bij de vraag waarom de groei van het aantal verkochte e-books in Europa zo achterblijft bij die in de VS en Groot-Brittanië: de prijs van een e-book is op het vasteland van Europa veel en veel hoger. Een gemiddeld toptien-e-book is in Frankrijk en Duitsland twee keer zo duur als in Engeland. Voor Nederland geldt dat in iets mindere mate. Misschien dat de recente komst van Amazon daaraan iets kan veranderen.
Volgens de jongste cijfers was het aandeel van e-books in Nederland in het derde kwartaal van 2014 ongeveer 7 procent van het totaal. Als je alleen naar fictie kijkt, is dat zelfs 14 procent: een op de 7 verkochte boeken is een e-book. De penetratie stijgt wel, ongeveer met een procentpunt per kwartaal. De cijfers over het vierde kwartaal worden interessant, want dan telt ook Amazon mee, dat zich onlangs op de Nederlandse boekenmarkt meldde met alleen een vrij groot aanbod van e-books. In andere Europese landen zijn de cijfers ongeveer vergelijkbaar.
In de VS en Groot-Brittannië daarentegen hebben e-books inmiddels een marktaandeel bereikt van tussen de 25 en 35 procent, en zelfs meer als het alleen om fictie gaat: denk daarbij aan fantasy, detectives, thrillers, liefdesromans en sciencefiction. De verwachting is dat in die laatste categorieën het aantal e-books in 2018 de aantallen verkochte papieren boeken zal overstijgen. De verschillen tussen de Angelsakische landen en de rest van Europa zijn dus zeer groot, en niet alleen te verklaren door het succes van Amazon en zijn Kindle.
Een gemiddeld e-book uit de bestseller-toptien kost in Groot-Brittannië (zo leert de bovengenoemde link) ongeveer 7 pond, in Nederland is dat nog altijd anderhalf keer zo veel. Landen met een zeer conservatieve boekenmarkt maken het nog veel bonter: in Frankrijk en Duitsland zijn e-books ruim twee keer zo duur als in Groot-Brittannië en liggen de prijzen dus op of zelfs boven het niveau van het papieren boek. Geen wonder dat consumenten daar aarzelen, temeer daar ze in de meeste gevallen bij ‘aankoop’ niet eens echt eigenaar zijn, maar slechts gebruiker van het boek, met ook nog zeer beperkte rechten.
Geen wonder dus dat Amazon in zijn onderhandelingen met Nederlandse uitgevers een heel specifieke prijsafspraak heeft bedongen: geen enkel e-book mag hier duurder zijn dan de goedkoopst beschikbare papieren versie. Een afspraak waartegen nogal wat uitgevers flink aanhikten, want hij kan grote en onverwachte gevolgen hebben. Bijvoorbeeld in het geval van een goedkope herdruk. Dan is daarmee ook de prijs van het e-book aan de bovenkant gefixeerd.
