Spanje-casus laat zien hoe machteloos Europa tegen Google is
Ja, dat zat er dik in en het is zelfs enkele weken geleden in deze kolommen voorspeld: Spanje heeft spijt als haren op het hoofd dat het Google met een speciale wet heeft aangepakt: Spaanse uitgevers willen niet van Google News af en smeken hun regering om met het Amerikaanse bedrijf te gaan onderhandelen. Google sloot gisteren de Spaanse versie van Google News.
Vorige maand nam het Spaanse parlement een wet aan waarin Google wordt verplicht per 1 januari 2014 de Spaanse uitgevers te betalen voor elk stukje van een artikel dat in het wereldwijd meest ingeziene nieuwsoverzicht is opgenomen. Dat gebeurde notabene op verzoek van de Spaanse uitgeversbond, de AEDA. Google was uiteraard niet van plan te betalen, dat doet het nooit, maar kondigde aan in plaats daarvan zijn Spaanse nieuwsoverzicht per 16 december van dit jaar te sluiten, wat overigens niet alleen gevolgen heeft voor Spanje zelf, maar ook voor de vele andere Spaanstalige landen, bijvoorbeeld in Zuid-Amerika.
Dat was nu ook weer niet de bedoeling, bleek dinsdag: diezelfde uitgeversbond AEDA heeft nu de Spaanse regering en zelfs de Europese Commissie opgeroepen om Google te ‘dwingen’ het nieuwsoverzicht intact te houden. Zij vrezen, terecht naar wij menen, een sterke teruggang in het aantal bezoekers op hun websites. Een groot deel van de ‘traffic’ daar komt via Google News of andere diensten binnen. De situatie is een beetje vergelijkbaar met die in Duitsland: daar spande een aantal grote uitgeverijen twee jaar geleden een rechtszaak aan tegen Google, eveneens om betaling af te dwingen. Google reageerde destijds door juist van die uitgeverijen geen nieuws meer op te nemen. Een maand geleden gaven diezelfde uitgevers zich over: zij zagen af van de zaak en zijn inmiddels tot hun vreugde weer opgenomen in het Duitse nieuwsoverzicht.
Het toont maar weer eens aan hoe min of meer machteloos uitgevers, regeringen, parlementen of zelfs het Nederlandse College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) zijn tegen de wereldwijd opererende internetmolochen. Europese burgers en dus ook bedrijven zijn zo ‘verslaafd’ geraakt aan bijvoorbeeld Google en Facebook dat overheidsmaatregelen altijd weerstand op zullen roepen: de burger voelt zich bestolen van een dagelijks door internet (gratis) geschapen behoefte. Het is slechts een kleine groep van de bevolking die ‘s nachts wakker ligt van het feit dat er gehandeld wordt met persoonsgegevens. De rest Googlet gewoon door, ook als daar even een formuliertje voor moet worden ingevuld.
De eigenlijk lachwekkende gang van zaken in Spanje is daar een klein maar pregnant voorbeeld van. Zonder Google functioneren delen van de maatschappij in Europa eenvoudigweg niet. Dat daar zorgen over bestaan is wel terecht, maar het is niet langer een houdbare zaak om elk Europees land het eigen wiel te laten uitvinden. Het verleden heeft bijvoorbeeld in de zaak tegen Microsoft geleerd dat Europa wel degelijk iets kan doen. Dat is een zaak van lange adem, maar dat was de verovering van Europa door Google ook.
