Spring naar de content

Sinterklaas, ouderenzorg en wereldleed. Van Rossem, Pleij en Scherder analyseren 2014

Drie professoren. Drie vermakelijke spraakwatervallen. Drie graag geziene gasten op televisie. Prof. Maarten van Rossem, prof. Herman Pleij en prof. Erik Scherder blikken met Nathalie Huigsloot terug op 2014, en alles wat daarbij komt kijken.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: De Redactie

Welk hoogtepunt schiet u direct te binnen als u aan 2014 denkt?

Erik Scherder: “Zeg alsjeblieft jij.”

Herman Pleij: “De Zwarte Piet-discussie vind ik eigenlijk wel een hoogtepunt.”

Maarten van Rossem: “Terwijl je ook goed kunt volhouden dat het een dieptepunt is.”

Pleij: “Ik vind het verheugend dat ontzettend veel mensen zich druk maken over toch tamelijk essentiële dingen. En daarvoor gebruiken ze de legenden en mythen die voorhanden zijn als kapstok. Zoals in deze discussie Sinterklaas als kapstok dient voor integratieproblemen, een niet goed verwerkt slavernijverleden of wat dan ook.”

Van Rossem: “Identiteitsproblemen.”

Pleij: “Ja, dat ook. Die toenemende zucht naar identiteit en de angst dat het weinige dat je nog hebt van je afgepakt wordt, speelt zeker mee. Maar wat ik vooral een groot voordeel vind in Nederland is dat zo veel mensen die discussie meedoen. Heel veel mensen trekken hier altijd hun bek open over van alles en nog wat. Twee jaar geleden was het walvis Johannes die aanspoelde, maar zo zijn er een heleboel voorbeelden. Als heel veel mensen zich uiten, genereert dat een enorme ideeënrijkdom. Er is hier geen ontzag voor de top. Ben je bedonderd? We hebben allemáál een mening. En dat lokt uit, dat daagt uit, daardoor ga je op je tenen staan. Dat heeft allemaal te maken met de manier waarop wij hier met elkaar omgaan, met zo veel deelnemers. Het is zeer opmerkelijk dat dit relatief kleine land zo veel op tafel heeft gelegd in de wereld.”

Van Rossem: “In sommige periodes wel meer dan in andere.”

Pleij: “Natuurlijk, maar over het geheel bekeken hebben we veel betekend op het gebied van economie, watertechnologie, kunst, sport, architectuur, design, ballet, noem maar op. Vergelijk dat nou eens met die koekoeksklok uit Zwitserland.”

Wat is vanuit jouw vakgebied een hoogtepunt van 2014, Erik?

Scherder: “Ik moet eerder denken aan een dieptepunt, namelijk de hele omgang met de psychogeriatrie in Nederland. Het is natuurlijk opgevlamd door die affaire met staatssecretaris Van Rijn en zijn moeder met dementie, maar het was voor die tijd net zo droevig. Als ik dat zie of hoor, huilt mijn hart. Dan denk ik: zo ver zijn we gekomen, anno 2014. Niet overal, sommige organisaties kunnen het wél. En er wordt maar doorbezuindigd.”

Van Rossem: “Terwijl het relatief helemaal niet zo verschrikkelijk veel kost. En we zijn een schatrijk land. Mijn moeder heeft vier jaar dement in een verpleeghuis gezeten. Dan deed je de klapdeuren open op zondag en stonk het naar pis. Er zaten 42 totáál demente vrouwen, en de helft van de zondagen liep er weer een nieuwe ploeg aan personeel. Dat is voor die demente vrouwen natuurlijk een rampzalige zaak, want ze zijn niet zo dement dat ze niet weten dat voortdurend iets verandert in hun omgeving. Ten slotte denk je dan: zal ik het dan toch niet zelf moeten doen? Maar ja, mijn moeder moest met een huiskraan naar bed getild worden. Dat valt in een doorzonwoning niet te realiseren. Wij werkten bovendien nog. Het was vreselijk, aandoenlijk vreselijk. Ik heb er echt onder geleden.”

Veel mensen ervaren 2014 als een extreem naar jaar, met de vliegramp, onthoofdingen en ebola.

Van Rossem: “Tel Oekraïne er maar bij op. Dan zit er zo’n generaal bij Nieuwsuur van: ‘Nou, daar kon nog weleens een hele nieuwe wereldoorlog uit ontstaan. Voordat je het weet is het in 2014 erger dan honderd jaar geleden. Dat is ook iets raars, hè. Je woont dus in een van de veiligste, best georganiseerde landen van de wereld en je doet niks anders dan roepen: ‘Het is verschrikkelijk!’ In de loop van het jaar hoorde ik verschillende malen: ‘Het is nog nooit zo erg geweest als in 2014. Het was een absoluut satanisch dieptepunt.’ Terwijl, waar halen ze die onzin vandaan? Dat is echt volstrekte nonsens. Afgezien van de geriatrische zorg is het een paradijs op aarde. Maar het wereldleed tast ons op een of andere manier als een soort corrosie aan.”

driegesprek

Het complete driegesprek van Nathalie Huigsloot – ook Frans Timmermans, het WK Voetbal en de Nederlandse media worden zorgvuldig gefileerd – leest u in het dubbeldikke winternummer van HP/De Tijd, dat nu in de winkel ligt. Kijk hier voor een overzicht van de onderwerpen en lees hem direct digitaal, of sluit hier een voordelig (proef)abonnement af.