Als ik Griekenland was, bleef ik lekker op m’n handen zitten
Op deze plek ben ik sinds het uitbreken van de crisis uitsluitend heel kritisch geweest over Griekenland. Er was – en mogelijk is – van alles mis, maar het is zeker aanmerkelijk minder geworden.
Uiteindelijk is er voor een normale economie maar één manier om zichzelf te verheffen: zorg dat je competitief bent. Dan heb je het over lonen, arbeidsproductiviteit, arbeidsparticipatie en een goed vestigingsklimaat met weinig drempels. En ten slotte: geen corruptie, geen vriendjespolitiek. Een goed klimaat voor ondernemers is een eerste vereiste: daar wordt waarde toegevoegd, daar worden banen geschapen. Banen in de overheidssector zijn nooit iets anders dan een afgeleide daarvan. Eerst banen in de private sector, de daar gegenereerde (belasting)inkomsten vormen dekking voor een overheidsapparaat.
Die twee laatste begrippen – corruptie en vriendjespolitiek – hebben in de noordelijke landen van Europa vaak een heel andere inhoud dan in de zuidelijke landen, die niet geheel toevallig tijdens de crisis de zwakste economieën bleken te hebben. Maar we kunnen maar beter wennen aan die cultuurverschillen; in het zuiden wordt het nooit zo als in het noorden. Daarom gaan we er ook op vakantie.
Toch zie je dat landen als Spanje, Portugal en inmiddels ook Griekenland positief scoren als het gaat om een snel verbeterend investeringsklimaat. Griekenland heeft inmiddels een primair overschot: afgezien van rente en aflossing op de gigantische schuldenlast, verdient het land meer dan het uitgeeft.
Die schulden gaan de Grieken nooit terug betalen, en ook dat heb ik op deze plek al jaren geleden geschreven, toen iedereen nog aan de lippen van Jan Kees de Jager hing.
Intussen is het een hanengevecht geworden, de ego’s aan beide zijden struikelen over elkaar.
Een voor beide partijen goede oplossing zou het zijn als die hele schuld in de boeken blijft, maar een eeuwigdurend karakter krijgt: het is aan Griekenland wanneer het wordt afgelost, al is dat in 7011. De verstrekkers hoeven dan ook niets weg te strepen. Wel moeten zij waarschijnlijk herfinancieren, maar ik maak me sterk dat het bij de huidige vaak al negatieve rente een fluitje van een cent zal zijn, al zal dat niet eeuwigdurend zijn. Uiteindelijk komt de inflatie terug en doet zijn werk. In 7011 kun je van het bedrag van de Griekse schuld zegge en schrijve één ijsje kopen.
Dat zou een oplossing kunnen zijn. Je kunt een hond niet voortdurend blijven slaan, vroeg of laat bijt hij terug. Dat is wat de Grieken nu doen, en ik kijk er met plezier naar. De Grieken moeten hun gevoel van eigenwaarde terugkrijgen, de minister van Financiën maakte vorige week terecht een zeer gedurfde vergelijking met de situatie in Duitsland na de Eerste Wereldoorlog.
