‘Mijn baan is onwijs leuk en mijn baas is geen eikel’
Klagen over je baan is not done. Immers, voor u tien anderen, zeker als het gaat om banen waar niet per se een diploma voor nodig is. Op 10 februari werd de Amerikaanse Cella ontslagen omdat ze had geklaagd over haar baan – nog voordat ze was begonnen. In een tweet had ze geschreven dat ze de volgende ochtend met de ‘fucking ass job’ zou moeten beginnen. De eigenaar van het pizzarestaurant waar ze zou gaan werken werd gewezen op de tweet en besloot haar via hetzelfde medium te ontslaan.
Focus op het positieve
Een snelle zoektocht op Google levert genoeg hits op van voorvallen waarbij een klacht over het werk op sociale media voldoende was om iemand de deur te wijzen. Werkgevers verwachten dat we onze baan geweldig vinden – en als het niet zo is, dan doen we maar alsof. Datzelfde Google staat daarom vol met zelfhulptips over hoe je enthousiast over je baan kunt leren zijn. Zelfs, volgens Forbes, als je er eigenlijk een hekel aan hebt. De boodschap van deze stukken is veelal hetzelfde: concentreer je op het positieve en probeer meer werk te doen in minder tijd. Blijf lachen, veroorzaak geen problemen, en mocht het allemaal niets opleveren, zoek dan een andere baan. “Everyone will be happier if you do.”
Paul Jaskunas schreef dit weekend in The New York Times over het lastige parket waarin werknemers zijn beland. “Sommige mensen hebben het geluk een baan te hebben waar ze gelukkig van worden, maar dat geldt bepaald niet voor iedereen,” schrijft hij. En: “De meeste mensen hebben niet de vrijheid om te klagen op het werk. (–) Door de combinatie van ons protestantse arbeidsethos met onze moderne behoefte aan zelfrealisatie zijn we in een situatie beland waarin van ons verwacht wordt dat we even vrolijk lopen te fluiten als Disney-dwergen.”
Teleurgestelde jongeren
Volgens Jaskunas leidt de dynamiek van de westerse kapitalistische samenleving ertoe dat mensen hun baan dienen te zien als meer dan arbeid: als een passie, een reis naar spirituele hoogten, een avontuur. Toch is de realiteit anders. Volgens een peiling van onderzoeksbureau Gallup voelt een krappe meerderheid (51%) van de Amerikanen zich niet betrokken bij hun werk. Onder betrokkenheid verstaat Gallup dat de werknemers enthousiast, loyaal en actief zijn in hun werk. Kortom, de meerderheid was gedemotiveerd en passief.
Jonge mensen bleken in het onderzoek het minst betrokken van alle onderzochte groepen. Voornamelijk mensen met macht binnen een bedrijf, zoals managers, voelden zich juist bijzonder betrokken. Volgens Gallup ervaren jonge mensen weinig verbondenheid met het bedrijf, omdat zij met hun mastertitels en torenhoge schuld vaak niet op plekken werkten waar zij hun talenten konden ontplooien en daardoor hun sterke punten niet konden gebruiken.
Optimisme
Niet bepaald de ideale uitgangspunten om succesvol van je baan te gaan houden, dus wat is de oplossing? Volgens de psycholoog Shawn Achor heeft het allemaal te maken met onze hersenen. Volgens hem wordt 25 procent van succes op het werk bepaald door IQ, en de overige 75 procent door optimisme, steun van de sociale omgeving, en de vaardigheid stress te zien als een uitdaging in plaats van een bedreiging. “We worden niet gevormd door de realiteit, maar door de manier waarop we naar die realiteit kijken,” zegt hij. Zijn tip: wees tevreden met de resultaten die je in het heden behaalt. Op die manier kun je jezelf aanleren om betrokken te zijn op het werk en er enthousiast over te zijn.
Ook dit idee van Achor, dat ons geluk maakbaar is, is een deel van het probleem. Het afgelopen weekend ging de Volkskrant hier dieper op in: in het artikel ‘Het leven is geen feestje’ beschrijft Jacq. Veldman waarom ze er een hekel aan heeft constant om de oren geslagen te worden met zelfhulpmantra’s over hoe ze een gelukkige staat van zijn zou moeten bereiken. Hierin schetst ze treffend vijf geluksmythes die doorgeprikt moeten worden, waaronder de mythe ‘denk in uitdagingen’. Veldman schrijft: “We zijn nu eenmaal gevangenen van een samenleving die het woord probleem nauwelijks meer durft uit te spreken en als door een wesp gestoken reageert als een ander dat wel doet. (–) Niemand, maar dan ook niemand wil worden geassocieerd met negatief in het leven staan, klagen om het klagen, en blijven hangen in ellende.”
Een baan is een baan
Niet iedereen heeft de vrijheid om een beroep uit te oefenen waar hij in is geschoold, of de ruimte om te doen wat hij leuk vindt. Er moeten rekeningen worden betaald en hypotheken afgelost. Zelfs mensen die over het algemeen tevreden zijn met hun baan, kunnen best eens een mindere dag hebben. Zoals Jaskunas schrijft: “Ik voel me liever niet verplicht om enthousiast te lopen doen. Vraag me niet om te glimlachen als ik daar niet voor in de stemming ben.”
Bovendien is het aankaarten van een probleem niet hetzelfde als een hekel hebben aan het werk wat je doet – en dat kan ook nog eens heel nuttig zijn. Natuurlijk is het belangrijk om voldoening te willen halen uit het werk waar je het leeuwendeel van je doordeweekse uren aan besteedt, maar dat betekent niet dat je voortdurend moet verkondigen hoe geweldig het is. Een baan is een baan, geen entertainment.
Mocht u er toch de brui aan willen geven: PayScale heeft een lijstje met redenen om uw baan aan de wilgen te hangen. Als daar niets zinnigs tussen zit, kunt u altijd nog een snedige opmerking maken op Twitter.
Beeld: utahca
