Spring naar de content

Meer jongeren in ziekenhuis met alcoholvergiftiging

Begin vorig jaar werd de minimumleeftijd voor alcoholconsumptie verhoogd van 16 jaar naar 18 jaar. Het is echter de vraag of dit de jeugd uit de buurt van de fles heeft weten te houden. Het aantal jongeren dat met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis belandde is in 2014 met ruim 70 gevallen gestegen ten opzichte van een jaar eerder. Dat melden het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid en het Nederlands Signaleringscentrum Kindergeneeskunde maandag.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jesse Voorn

In 2014 belandden er 545 jongeren in het ziekenhuis met een alcoholvergiftiging. Het aantal comazuipers (hieronder verstaan we: zij die een acute alcoholvergiftiging oplopen) is daarmee ten opzichte van 2013 met bijna een kwart toegenomen. Dat is slecht nieuws, want in 2012 daalde het aantal alcoholvergiftigingen onder jongeren voor het eerst in jaren, waarna het cijfer in 2013 stabiliseerde.

Deze jongste comazuipers – of eigenlijk: comazuipertjes – lijken eveneens jonger te zijn dan voorheen. “Steeds vaker gaat het om dertien- en veertienjarigen,” sprak kinderarts Nico van der Lely van het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft maandag in het AD. “Ze hebben een steeds hoger promillage alcohol in hun bloed. We moeten nog onderzoeken waarom juist deze groep meer is gaan drinken.”

drank2640

Verontrustend
Maar de cijfers behoeven enige nuance. “Het gaat hier om excessen,” vertelt Wim van Dalen, directeur van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP, desgevraagd tegen HP/De Tijd. “Er is namelijk een tendens zichtbaar die inhoudt dat steeds minder jongeren onder de zestien jaar beginnen met het drinken van alcohol. Dat gegeven zie je niet terug in de cijfers van maandag. Die gaan alleen over het aantal jongeren dat is opgenomen in het ziekenhuis. De cijfers geven geen compleet beeld en ook het systeem waarin artsen de gevallen van alcoholvergiftiging bij jongere patiënten hebben geregistreerd is niet compleet. Niet alle artsen melden dit, namelijk. Het is belangrijk om de excessen in de gaten te houden, maar het is veel belangrijker om naar het gehele drinkgedrag te kijken, zodat er een volledig beeld geschetst wordt van het probleem.”

Zodra een puber in het ziekenhuis wordt opgenomen met een alcoholvergiftiging, moeten kinderartsen een vragenlijst invullen, op basis waarvan jaarlijks wordt gesteld hoe groot het aantal patiënten is. Kinderartsen zijn niet verplicht deze vragenlijst in te vullen, wat dan ook betekent dat dit niet altijd gebeurt. Harde cijfers heeft Van Dalen overigens niet voor dit registratieprobleem. Hij baseert zich op collega’s in de regio, die hogere aantallen melden dan die de registraties doen voorkomen. De vrije keus en de hectiek in de behandelkamer wijst hij aan als grote boosdoeners.

NIX
Het overheidsoptreden tegen alcoholmisbruik onder jongeren bereikte vorig jaar januari een mijlpaal: de minimumleeftijd voor alcoholconsumptie verschoof van 16 naar 18 jaar. Kunnen we uit de cijfers van maandag de conclusie trekken dat deze regeling averechts heeft gewerkt?

“Het is wel degelijk de taak van de overheid om dit probleem aan te pakken, maar je kunt het probleem niet bij één partij neerleggen, ook niet geheel bij de ouders,” aldus Wim van Dalen. “In onze samenleving is alcohol volledig geaccepteerd en geliefd onder jongeren. Dat heeft de overheid in de hand. Het ministerie van Volksgezondheid heeft een deel van de politieke verantwoordelijkheid op lokaal niveau gelegd, maar dat ontslaat de landelijke overheid niet van een eigen stuk verantwoordelijkheid. De maatregelen tegen alcoholmisbruik moeten op landelijk niveau worden getroffen.”

Sinds kort is daar de NIX-campange. Niet roken en niet drinken onder de 18, luidt de slogan, en bij de supermarktkassa en de voordeur van de kroeg worden strengere identiteitscontroles uitgevoerd.

Van Dalen: “Er zijn wel minder jongeren die alcohol drinken, dus de campagnes lijken effect te hebben gehad. Maar we gaan te vrij om met alcohol, en comazuipen is daar een gevolg van. We houden ons nu vast aan de grens van achttien jaar en dat is een belangrijk winstpunt, maar dan ben je er nog niet. Het lijkt wel alsof de overheid nu zegt dat ze wel genoeg aan het probleem gedaan heeft. Uit de cijfers van maandag blijkt het tegendeel.”

drank3640

Van Dalen vindt dat er nog een lange weg te gaan is. “Uit onderzoek blijkt dat jongeren onder de achttien jaar nog steeds makkelijk aan alcohol kunnen komen. Bij supermarktkassa’s wordt nog niet goed opgelet, en ook in de horeca is men niet alert genoeg. We moeten ervoor zorgen dat jongeren überhaupt niet meer aan drank kunnen komen.”

“Er bestaat een waterdicht systeem, het leeftijdscontrolesysteem Ageviewer. Hierbij bepaalt niet de kassamedewerker, maar iemand op afstand in een controlecentrum via een videoverbinding of een klant oud genoeg is om alcohol te kopen. Staatssecretaris Van Rijn laat supermarkten vrij in de manier waarop ze leeftijdscontroles uitvoeren, en zij weren dit systeem omdat ze vrezen dat hun omzet daalt. Achter de schermen woedt een strijd tussen de leverancier van dit systeem en de supermarkten.”

Wim van Dalen bespeurt een zekere gemakzucht. “Als we echt willen dat jongeren van de drank afblijven, dan kunnen we grote stappen zetten. Denk alleen al aan een Ageviewer-systeem in supermarkten. De invloed van het bedrijfsleven is op dit moment nog te groot en die invloed wordt door het kabinet hooggehouden.”

Inmiddels heeft staatssecretaris Van Rijn laten weten dat de bevindingen van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid en het Nederlands Signaleringscentrum Kindergeneeskunde hem zorgen baart. In navolging laat hij een onderzoek instellen.

De tijd zal leren of ‘niks’ ooit daadwerkelijk ‘niks’ zal betekenen.