Spring naar de content

Verklaard: de haat tegen de hipster

De kaarten voor het Beyond Festival, het soort-van Nederlandse equivalent van het Amerikaanse Burning Man Festival, gingen afgelopen weekend als warme broodjes over de toonbank en waren vrijwel direct uitverkocht. Het programma van het Beyond Festival (het muziekevenement vindt volgende maand plaats in Spaarnwoude) wordt stilgehouden, en bezoekers mogen geen telefoons meenemen. Hipster, zou menigeen zoiets tegenwoordig noemen. Op Facebook is een kleine hetze gaan tegen de hipstercultuur, en hipsterfestivals in het bijzonder.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Sophie van Os

Het Nederlandse festivalseizoen is geopend, en het belooft weer een lange muziekzomer te worden. Er zullen deze zomermaanden meer dan 1000 festivals plaatsvinden, meldt onderzoeksbureau EM-Cultuur. 54 procent daarvan is een muziekfestival. Uit de festivalmonitor 2014 blijkt dat onder meer Parkpop, Mysteryland en Lowlands de best bezochte festivals zijn. Deze evenementen kenmerken zich door artiesten van naam en faam, en een line-up die al maanden van tevoren bekend wordt gemaakt om bezoekers te werven.

En dat is nu juist waar Beyond Festival tegen is. De organisatie wil geen commerciële dj’s, geen wifi en bovenal geen selfies. Een waar hipsterfestival. Maar zoals de hipsterbeweging ontstond als een verzet tegen ‘de heersende stroming’, zijn er nu ook genoeg tegenstanders van de bebaarde mannen met doortrappers en knotjes, en meiden jarenzestigbrillen en een liefde voor superfoods – die columnist Tim den Besten recent nog wegzette als ‘quinoakutten’.

Rot op
Vorig jaar werd er door het New Yorkse trendbureau K-Hole al een naam gelanceerd voor een nieuwe stroming als reactie op de hipstercultuur: normcore. Het idee van deze beweging is: doe maar zo ‘normaal’ mogelijk door naar de ‘normale’ oude festivals te gaan waar bier en drie smaken fris wordt geschonken.

Op Facebook uit zich dat in pagina’s als ‘Rot op met je Rollende Keukens en andere evenementen’ (een reactie op het culinaire festival in de Amsterdamse buitenlucht) en ‘Een of ander vreetding met hippe biertjes en saladebar’. Op deze pagina’s prijken reacties als: “Is er ook een oplaadpunt voor mijn E-bakfiets?”, “Kan het veganistisch vingerverven nog op de agenda gezet worden?” en “Ik neem aan dat er gratis knotjes worden uitgedeeld bij de ingang”. Oprichter van laatstgenoemde Facebookpagina, artdirector Alvin, laat aan Parool weten een relletje te willen veroorzaken met de ‘zogenaamde hippe mensen die sfeer verpesten’.

Moraliserend
Sociaal-psycholoog Frenk van Harreveld, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, draagt als mogelijke verklaring aan dat de tegenbeweging die zichtbaar is op sociale media zich impliciet of expliciet veroordeeld voelen door de hipstercultuur. Die cultuur kan als moraliserend worden ervaren (geen vlees eten, geen auto rijden of biologisch eten). “Mensen reageren vaak agressiever op anderen als zij moraliserend zijn. Zo blijken mensen in veel gevallen bereid de moraliserende medemens meer pijn te doen en blijken ze meer leedvermaak te ervaren als een moraliserende iets overkomt.”

Maar nu zijn er naast het stereotype hipster natuurlijk ook veel meer mensen die geen auto rijden, biologisch eten of vegetarier zijn, die duidelijk minder afkeer oproepen. Dat komt volgens Harreveld wellicht doordat ‘de hipster’ herkenbaarder is (knotjes, baarden, doortrappers) dan andere vegetariërs en kopers van biologisch voedsel. “De herkenbaarheid werkt dus als een soort moraliserende rode lap”, stelt hij.

Rollende Keukens geen hipsterfestival
Festivals waar vegetarische snacks worden geserveerd en waar op een verantwoorde wijze koffie wordt bereid krijgen als snel het stempel hipsterfestival, zoals dat gebeurt bij het evenement Rollende Keukens. Maar Igor Sorko, organisator van deze braderie, laat weten aan HP/De Tijd dat er door hem helemaal niet wordt ingespeeld of rekening wordt gehouden met de hipstercultuur. Wij organiseren al acht jaar een openluchtbraderie en wij selecteren gewoon 130 voornamelijk kleine restaurants die een kleine kaart voeren.” Sorko vertelt dat de eigenaren van de ‘rollende keukens’ vaak wel nadenken over duurzaamheid; je vindt niet snel McDonald’s-achtige types tussen de  bezoekers. (Vorig jaar waren dat er maar liefst 100.000.)

“Maar,” zegt Sorko, “Ik vind het wel een eer dat deze anti-pagina is opgericht. Je bent pas echt iets als er een tegenbeweging ontstaat.”