Het Familiediner: de EO als vredestichter
In elke familie is weleens bonje. Meestal komt het vanzelf wel weer goed. Maar soms zijn de loopgraven te diep. Dan is daar het EO-programma Het Familiediner, met de beroemde limousine.
Het zijn heerlijke ruzies, de familieruzies in Het Familiediner. De vraag hoe te reizen naar een familie-uitje in Disneyland – per auto of vliegtuig – als splijtzwam tussen vier broers. Een brikettenoorlog tussen twee zwagers in Zuidlaren. Twee Limburgse broers, allebei vishandelaar, van wie de een had geroddeld dat de ander z’n vriendin sloeg, waarop die ander zei: “Ik schiet je kapot.” Presentator Bert van Leeuwen eropaf, met twee goudvissen in een vissenkom, door een schotje gescheiden. “Er wordt niet meer gecommuniceerd tussen die beesten. Jij snapt ’m, hè?”
Het zijn vaak de kinderen, zonen, dochters, neefjes en nichtjes die het geruzie van hun ouders met opa en oma, met hun ooms en tantes niet meer kunnen aanzien, de koppigheid, kleingeestigheid vaak. Ze willen dat het weer wordt zoals het was, of zoals ze denken dat het was, en schrijven een brief naar Het Familiediner. De makers kiezen de mooiste cases, de ruzies met een goed verhaal: ‘Disneyleed’, ‘Hondenallergie’, ‘Een weekendje weg? Ik moet helemaal niks’.
In de aflevering van 12 januari overvalt Van Leeuwen Gert Mantel op zijn werk in de cacaofabriek. Gert: “Dit wordt vervelend, denk ik.” In een volgende scène wordt broer Bas Mantel klemgereden op de oprit voor zijn huis. “Ik zit bij de vrijwillige brandweer, ik moet weg,” zegt Bas. “Ik ken dat programma. Wegwezen.” Bij broer drie en vier, Peter en René, komen een speelgoedauto, een vliegtuig en een Mickey Mouse-pop op tafel. “Wat is er nou aan de hand?” vraagt Van Leeuwen. René Mantel: “Als jij het weet.”
Terwijl Van Leeuwen ontspannen vertellend langs de strijdende partijen rijdt, een vredestichter in een Range Rover, bereiden twee nichtjes met tv-kok Prins van den Bergh het diner in een naburig restaurant. Climax van het programma is het moment dat de genodigden al dan niet uit een geblindeerde limousine komen. Dan komen de tranen, de teleurstelling, de onvaste eerste stappen naar hereniging. De emotie, hoe dan ook.
Je moet al een onverzoenlijke hork zijn, of heel boos, wil je niet bezwijken onder de druk van de camera. Vroeger kwam de ouderling praten over vergeving, en dat alleen God kon oordelen. Nu komt Bert van Leeuwen van de EO, en oordelen anderhalf miljoen tv-kijkers. Je kunt dat alles natuurlijk trotseren. Dan sta je er mooi op, met je zure kop op tv. Je zakt nog verder weg in je loopgraaf, met je wrok als enig gezelschap, en je gelijk als enige troost.
De gehele reportage van Bert Nijmeijer leest u in de HP/De Tijd die nu in de winkel ligt. Lees hem hier digitaal, of sluit hier een voordelig abonnement af.
