Amerikanen eisen hoger minimumloon. Is er in Nederland reden tot onvrede?
In de maand april werd er wereldwijd flink gedemonstreerd voor een hoger minimumloon. In de VS en Duitsland, en van Azië tot Zuid-Amerika eisten werknemers van fastfoodketens een minimumloon van ten minste 15 dollar per jaar; zo’n 13 euro. Dat is het dubbele van wat Amerikaanse werknemers nu krijgen. Onder de vlag van de beweging Fight for $15 vond er afgelopen woensdag in Los Angeles opnieuw een protest plaats, waarbij zo’n vijfduizend fastfoodmedewerkers de straat op gingen.
Onder federale wetgeving wordt een minimumloon gehanteerd van een schamele 7,24 dollar per uur, al willen de staten hier onderling nog weleens van afwijken. Georgia heeft een wettelijke minimumloon van 5,15 dollar wanneer werknemers niet onder de Fair Labor Standards Act vallen. (Hieronder valt iedereen in loondienst, met uitzondering van vissers, krantenbezorgers en zelfstandigen.) Er zijn enkele uitzonderingen in Georgia waardoor voltijdstudenten en mensen die fooi kunnen ontvangen op hun werk – voornamelijk mensen in de horeca – ook minder betaald mogen krijgen dan het minimumloon.
Daarnaast zijn er ook genoeg staten die zelf een minimumloon boven het federale bedrag hebben ingesteld. In Washington ligt het minimumloon op 9,47 dollar, al komt dat nog niet in de buurt van de 15 dollar die wordt geëist. Los Angeles heeft echter besloten toe te geven aan de eisen en heeft een plan goedgekeurd waarin in 2020 het minimumloon verhoogd moet zijn naar 15 dollar, waarna het minimumloon mee moet groeien met de inflatie. Het zal waarschijnlijk nog lang duren voordat alle staten dit voorbeeld volgen, wat betekent dat de protesten nog niet over zijn.
Nederland
In Nederland ligt het volwassen minimumloon op ongeveer 8,60 per uur (zo’n 9,57 dollar). Het grote verschil met Amerika is echter dat er maar weinig uitzonderingen zijn: ook mensen in de horeca, die veel fooi kunnen ontvangen, vallen onder dit minimumloon. Berekeningen uit 2013 laten bovendien zien dat Nederland met dit bedrag flink boven de zogeheten fatsoensnorm zit, wat wil zeggen dat er met het minimumloon hier een fatsoenlijke levensstandaard gehandhaafd kan worden, uitgegaan van een fulltime werkweek. Of dit ook geldt voor werknemers die een heel gezin moeten voorzien, is niet helemaal duidelijk. Uit hetzelfde onderzoek bleek overigens dat het minimumloon in de Verenigde Staten sowieso onder deze fatsoensnorm valt.
In Nederland ligt momenteel het jeugdloon onder vuur: tot het 23e levensjaar heeft een werknemer maar recht op een bepaald percentage van het minimumloon. Dit resulteert in onvoorziene omstandigheden. Zo worden werknemers rond hun twintigste vaak ingeruild voor een jonger iemand, omdat deze minder kost.
Het jeugdloon is ooit in het leven geroepen om jeugdwerkloosheid tegen te gaan, maar tevreden lijkt de jeugd tegenwoordig allerminst. Herinnert u zich AH-vakkenvuller Soufian (19) nog, die vorige maand ten overstaan van de Ahold-top zijn onvrede uitsprak over de 5,96 euro die hij per uur verdient? Om het maandsalaris van Ahold-topman Dick Boer te verdienen zou hij, volgens zijn berekeningen, een kleine 300 jaar moeten werken.
