Malaria, oorlog en massamigratie. Dit gaan wíj merken van klimaatverandering
Het poolijs smelt plotseling nog veel sneller dan verwacht, dat berichtten verscheidende media afgelopen week in een oneindige reeks alarmerende berichten over klimaatverandering. Dat dit slecht nieuws is voor pinguïns en ijsberen moge duidelijk zijn, maar wat zijn de concrete gevolgen van een opwarmende aarde voor de mens? Een overzicht.
Ziekte
Ziektes als malaria en knokkelkoorts zullen vaker en in een groter gebied voor gaan komen. Met de wereldwijd stijgende temperaturen worden ook gebieden als Nederland leefbaar voor de dengue- en malariamuggen en andere insecten die tot nu toe vooral in tropische gebieden huishielden. Bovendien vormen overstromingen als gevolg van vaker voorkomend extreem weer perfecte omstandigheden voor de insecten om zich voort te planten – muggen leggen hun eitjes doorgaans namelijk bij poelen water.
Massamigratie
Door extreem weer, een rijzende zeespiegel en voedseltekorten als gevolg van klimaatverandering zullen steeds grotere groepen mensen ontheemd worden. Op zoek naar een veilig heenkomen wordt verwacht dat die klimaatvluchtelingen in groten getale verhuizen naar landen waar wel voedsel, veiligheid of leefruimte is. Voorbeelden zijn eilandengroepen als de Malediven en Kiribati, wier overheden alvast stukken land in respectievelijk Australië en Fiji hebben opgekocht om hun volk naartoe te evacueren, nu het eigen land steeds verder onder water komt te staan. Naar verwachting is Kiribati binnen dertig jaar al volledig ondergelopen.
Maar ook delen van de welvarende westerse wereld dreigen ten prooi te vallen aan dergelijke klimaatverandering, zo schreven wij eerder dit jaar nog over grote delen van de Verenigde Staten die steeds warmer, droger en daardoor onleefbaar worden.
Honger
De opwarming van de aarde zal leiden tot grote voedseltekorten. Belangrijke gewassen als sojabonen, graan, rijst en maïs zijn erg gevoelig voor temperatuursveranderingen: een verschil van één of twee graden Celsius kan al tot een grote terugval in oogsten leiden. Zo voorspelt de American Climate Prospectus een enorme daling in de voedselproductie: in sommige staten zal de maïsproductie bijvoorbeeld nog voor het einde van deze eeuw terugvallen met negentig procent. Gezien het feit dat de wereldbevolking voorlopig door blijft groeien betekent een dergelijke ontwikkeling weinig goeds voor de wereldwijde voedselvoorziening.
Prijsstijgingen
Vrijwel alles zal duurder worden. Door het extreme weer dat wordt veroorzaakt door de opwarming van de aarde zullen olie- en gasboorplatforms op zee vaker beschadigd raken terwijl waterkrachtcentrales steeds minder energie uit de opdrogende rivieren weten te winnen. Resultaat is een hoge energieprijs. Maar ook de prijs van voedsel zal sterk stijgen als gevolg van de tekort schietende productie.
Oorlog
Grootschalige volksverhuizingen en slinkende voedselvoorraden vormen het recept voor een gewapend conflict. Onderzoekers hebben dan ook aangetoond dat er een verband bestaat tussen temperatuursveranderingen en het risico op oorlog. Een artikel dat in het wetenschappelijke tijdschrift Science werd gepubliceerd toont aan dat er een bijzonder sterk verband bestaat tussen temperatuur en oorlog: een temperatuurstijging van één graad Celsius verhoogt het risico op conflict met maar liefst tachtig procent. De verwachte mondiale temperatuurstijging overtreft die graad ruimschoots: klimaatwetenschappers hebben berekend dat de temperatuur tussen nu en 2050 structureel met twee tot vier graden zal toenemen.
