Berlijn was Lenins hoofd kwijt. Het is gevonden, en krijgt een ereplekje
Zijn hoofd zou in 129 stukken zijn gezaagd en onder het zand liggen, ergens in een bos in Oost-Berlijn: Lenin, de eerste leider van de Sovjet-Unie. Althans, het hoofd van een standbeeld van Lenin, ooit 19 meter hoog en te vinden op het voormalige Leninplein in Berlijn. En nu lijkt het erop dat de lang verborgen sculptuur toch echt uit haar graf zal herrijzen, om als kroonjuweel te schitteren tijdens een grote tentoonstelling over Berlijnse politieke monumenten, deze zomer.
Een publiek geheim, dat was het. Ergens aan de rand van Berlijn lag het standbeeld van Lenin begraven in een bos. Niet lang na de val van de Berlijnse Muur ging het beeld heen, en werd het tot dan toe geheten Leninplatz omgedoopt tot Platz der Vereinten Nationen (Plein der Verenigde Naties). Vergeten werd Lenins beeld allerminst.
Delen ervan werden omstreeks 2003 opgegraven door de vele schatgravers die naar de overblijfselen van Lenins hoofd zochten. Maar dat was niet de bedoeling. Berlijn stortte er nog wat extra zand, het standbeeld van Lenin moest verborgen blijven; de strijd met het eigen verleden wordt als zeer ingewikkeld ervaren.
Zere been van Berlijn
Sinds 2009 is er sprake van een mogelijk opgraving. Toen begonnen de voorbereidingen voor een grote tentoonstelling over de omgang van de stad Berlijn met de politieke monumenten in de afgelopen 150 jaar. Daar mocht het Leninstandbeeld uiteraard niet aan ontbreken, dus werd bij de gemeente Berlijn een verzoek ingediend om het beeld op te graven dat zij zo lang probeerde in clandestiene sferen te houden.
En dat was een schop tegen het zere been van de stad. Het gemeentebestuur van Berlijn reageerde krampachtig en verkocht de initiatiefnemers van de tentoonstelling halverwege vorig jaar een nee. Een confrontatie met het verleden werd liever gemeden, hoewel dit niet de daadwerkelijke verklaring was. Indien u dit stuk goed heeft gelezen, dan weet u dat in 2003 een lading extra zand op het beeld werd gedeponeerd. Toch durfde het gemeentebestuur van Berlijn te beweren dat de locatie van het standbeeld niet meer bekend zou zijn. Bovendien zou het hele project veel te duur worden. Einde bericht.
Met het zwakke excuus gingen weinigen akkoord. De Duitse krant Tagesspiegel ging op reportage en vond Lenin. Later in 2014 ging Berlijn alsnog akkoord om het hoofd van Lenin op te graven. De omgang met het Leninstandbeeld typeert de worsteling met het eigen verleden van Berlijn. De Berlijnse krant Die Zeitung zocht de gehele geschiedenis (‘Kopf hoch, Lenin!’) van het beeld uit, dat deze zomer een van de pronkstukken van de tentoonstelling moet worden.
