Waarom wij vrouwen niet snel associëren met de wetenschap
Van een klassieke rolverdeling kun je in Nederland allang niet meer spreken. 65 procent van de vrouwen werkt, 53 procent is economisch zelfstandig. (Ter vergelijking: bij de mannen werkt 78 procent en is 73 procent economisch zelfstandig.) Maar in de wetenschap blijven vrouwen achter. Tenminste, als wij onze eigen vooringenomenheid moeten geloven. Een onderzoek van de Amerikaanse Northwestern-universiteit concludeerde dat wij Nederlanders het snelst geneigd zijn een mannelijk stereotype te associëren met een wetenschapper.
De onderzoekers verzamelden data onder 350 duizend mensen in 66 verschillende landen. De hamvraag: waar op de wereld is de wetenschap slachtoffer van stereotypering? Nederland kwam als beste (lees: slechtste) uit de test. Ironisch genoeg bleek dat ook in het liberale Denemarken en Noorwegen een wetenschapper (voornamelijk uit de wiskunde en fysica, geesteswetenschap is niet meegenomen in het onderzoek) al snel wordt gelinkt aan het mannelijk geslacht. Hongarije en Vietnam staan respectievelijk op de tweede en derde plaats van de lijst. De landen waar vrouwen juist aan de wetenschap worden gekoppeld zijn: Kroatië, Spanje, Portugal en de hekkensluiter: Macedonië.
Eén of de vijf
Het is niet zomaar dat Nederland op de eerste plaats staat. In de meeste gevallen komt het beeld dat mensen hebben van wetenschappers overeen met de man-vrouwverdeling in hun land, schrijven de onderzoekers. Dit is ook het geval in Nederland. In ons land is één op de vijf wetenschappers een vrouw. De komende jaren lijkt dit er niet beter op te worden: het onderzoek stelt dat één op de vier Nederlandse wetenschapsstudenten vrouw is. De onderzoekers stellen ook dat vrouwen het momenteel zwaarder hebben omdat werkgevers de voorkeur geven aan een man. “Dit verandert pas zodra mensen overal vrouwelijke wetenschappers zien, zoals in nieuwsartikelen, televisieshows en boeken”, schrijft professor Alice H. Eagly in een paper over het onderzoek. Maar ho – what about Rosanne Hertzberger, Ionica Smeets, Paulien Cornelisse en Beatrice de Graaf?
Machtigste vrouwelijke wetenschappers
Dinsdag publiceerde Forbes de jaarlijkse lijst met de honderd machtigste vrouwen in 2015. Een aantal van hen heeft een achtergrond in de wetenschap, technologie, bouwkunde en wiskunde. De opmerkelijkste (voormalige) wetenschapper in de lijst is een vrouw die we toch anders kennen: nummer één Angela Merkel. De Duitse politica heeft namelijk een scheikundediploma op zak. Ze is niet de enige vrouwelijke politicus met een wetenschappelijke achtergrond. De Poolse presidente Ewa Kopacz en de Chileense president Michelle Bachelet hebben beiden medische titel.
